Narzędzia użytkownika

Narzędzia witryny


Pasek boczny

sk2:dns

Domain Name System

http://www.cs.put.poznan.pl/ddwornikowski/sieci/sieci2/dns.html

Przygotowanie do laboratoriów w salach 1.6.16 / 1.6.18
Na początku zajęć pobierz skrypt dns_lab_setup.sh i wykonaj go z uprawnieniami roota, podając jako argument adres IP podany przez prowadzącego.

FQDN

Nazwa domenowa [2]
Budowa nazwy domenowej: struktura drzewiasta, korzeń.
Top Level Domain [3], lista     (do 2012r istniały tylko funkcjonalne i krajowe domeny, teraz mogą też funkcjonować prawie dowolne)
Fully qualified domain name – pełna nazwa domenowa [1]

Zadanie 1. Porównaj wynik poniższych poleceń:

$ ping -c1 lab-net-1
$ ping -c1 lab-net-1.cs.put.poznan.pl

Role serwerów DNS

Serwery nazw można podzielić ze względu na pełnione zadanie na:

  • root servers [1] – odpowiadają za TLD; odpowiadają tylko na pytania o TLD
  • authoritative servers [2] – wpisywane do serwerów nazw nadrzędnej domeny serwery odpowiedzialne za rozgłoszenie domeny w sieci; odpowiadają na pytania o swoją domenę
  • caching name servers [3] – serwery zbierające informacje z powyższych, przeznaczone dla użytkowników końcowych (zwane czasem public DNS)

Drzewo DNS a serwery DNS

Zapytania DNS

Klienci odpytujący DNS korzystają z UDP1)

Do odpytywania serwerów DNS można używać np. komend:

  • host (uwaga, różne wersje: [1] [2] )
  • dig -h
  • nslookup (zacznij od przeczytania man nslookup)
  • dnstracer (pozwala przejść całe drzewo DFSem, np: dnstracer -c -o -s . assets.publishing.service.gov.uk. )

Zadanie 2. Przetestuj poniższe zapytania:

host lab-net-1.cs.put.poznan.pl
host lab-net-1.cs.put.poznan.pl.
host lab-net-1
dig +noall +answer lab-net-1.cs.put.poznan.pl
dig lab-net-1.cs.put.poznan.pl
dig +short lab-net-1.cs.put.poznan.pl
dig www.cs.put.edu.pl
dig wp.pl
host wp.pl

Rodzaje rekordów

Wybór typu rekordu:

  • host -t typ nazwa_domenowa np:
    host -t MX put.poznan.pl
  • dig nazwa_domenowa typ np:
    dig put.poznan.pl AAAA

Pytanie o "wszystkie" rekordy:

  • host -a [-v] nazwa_domenowa
  • dig nazwa_domenowa any

Zadanie 3. Odpytaj kilka domen o wszystkie rekordy. Jakie typy rekordów głównie widzisz?

Ważniejsze typy rekordów:

A Adres IPv4
AAAA Adres IPv6
NS Serwer nazw
SOA Start of Authority (omówione dokładniej przy konfiguracji serwera DNS)
MX Serwer odbierający pocztę dla domeny ( np. )
CNAME Alias na inną nazwę domenową ( np. )
TXT Dowolny tekst (dosłownie dowolny).
Używany np. na potrzeby mechanizmów walki ze spamem – SPF, DKIM i DMARC) ( przykłady: )
SRV Host i port usługi, ( np. )
PTR Nazwa domenowa (patrz niżej)

Pozostałe: https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_DNS_record_types

Zadanie 4a. Wykonaj zapytania o odwzorowanie odwrotne:

host 150.254.30.43
dig -x 150.254.30.43
dig @8.8.8.8 -x 150.254.30.43
host -t ptr 43.30.254.150.in-addr.arpa
dig  43.30.254.150.in-addr.arpa ptr

Zadanie 4b. Zadaj zapytania odwrotne o adres IPv6. Jaka domena jest użyta?

„Żeby dowiedzieć się jaki IP ma home.cern, zapytam się root serwera gdzie jest serwer nazw dla cern. Serwer nazw jest pod adresem a2.nic.cern, więc żeby dowiedzieć się, gdzie jest a2.nic.cern, zapytam się root serwera gdzie jest serwer nazw dla cern…“
Błędne koło?

Jeśli NS jest w tej samej domenie, którą rozwiązuje, to razem z rekordem NS w nadrzędnym serwerze nazw musi być też rekord A lub AAAA tzw. glue record

Zadanie 5. Sprawdź jak wygląda wynik komendy: dig nask.pl @a-dns.pl. Które rekordy to glue records?

Kogo pytamy?

System operacyjny Linux używa serwera DNS skonfigurowanego w pliku /etc/resolv.conf. Dokumentacja możliwych wpisów w tym pliku: man resolv.conf

Ręczne wybranie serwera:

  • host name server, np:
    host pl.wikipedia.org dns.tpsa.pl
    host pl.wikipedia.org one.one.one.one
  • dig @server name, np:
    dig @dns.tpsa.pl pl.wikipedia.org
    dig @one.one.one.one pl.wikipedia.org

Rodzaje zapytań [1]:

  • iteracyjne
    • automatycznie:
      dig nazwa +trace
    • ręcznie krok po kroku, np. dla cs.put.poznan.pl:
      dig @a.root-servers.net cs.put.poznan.pl
      dig @a-dns.pl cs.put.poznan.pl
      ………
  • rekurencyjne (domyślne)
    dig nazwa +recurse

Przykładowe adresy publicznych serwerów DNS:

Zadanie 6. Wykonaj zapytanie iteracyjne dla przykładowej nazwy domenowej

Serwery authoritative i caching – przypomnienie

Zadanie 7a. Porównaj odpytanie o stronę poznan.pl programem dig następujących serwerów DNS:
     cns1a.atman.pl     ordns.he.net     bilbo.nask.org.pl
Co oznacza druga kolumna wyników? Czym różnią się flagi odpowiedzi?

Bezpieczeństwo:

Prywatność:

  • Problem: zapytania DNS są wysyłane otwartym tekstem
  • Brak powszechnych rozwiązań
  • Zaproponowano: DNS over {TLS,HTTPS,QUIC,SSH}, dnscrypt, …

Zadanie 7b. Porównaj wynik zapytania o adres dowolnej strony z listy: https://hazard.mf.gov.pl/ pytając poniższe serwery DNS:
    1.0.0.1     ordns.he.net    dns.tpsa.pl    netia-dns1.inetia.pl

Konfiguracja DNS

Rodzaje serwerów – master (primary), slave (secondary)

W trakcie laboratoriów jest używany serwer DNS BIND w wersji 9 którego rozwój dba ISC.
BIND9 pozwala tworzyć zarówno serwery authoritative jak i caching (i serwery pełniące obie role naraz, co zwykle jest odradzane).
Standardowa nazwa głównego programu BIND to named (od name daemon).

Inne popularne authoritative DNS to NSD i Knot DNS.
Inne popularne caching DNS to Unbound czy dnsmasq (który łączy w sobie serwer DNS i DHCP).

Format plików stref (zone files) opisujących informacje znajdujące się w DNS (a pochodzący z BIND) stał się standardem używanym do konfiguracji rekordów DNS w większości serwerów DNS.

Caching server

Zadanie 8.

  1. Pobierz plik bind9-caching-server.conf z (prawie) minimalną konfiguracją serwera cache'ującego
  2. Dodaj wszystkim uprawnienia do zapisu w katalogu w którym znajduje się plik (np. chmod a+w .)
  3. Uruchom serwer DNS z tą konfiguracja komendą:
    named -4 -g -c bind9-caching-server.conf
  4. Odpytaj serwer DNS o wybrane domeny – wykonane zapytania pownny zostać zalogowane na wyjściu serwera

Sensowniejszy przykład takiej konfiguracji jest np. tutaj.

Authoritative server

Uwaga: przedstawione tutaj konfiguracje w wielu miejscach nie przestrzegają dobrych praktyk i zaleceń dotyczących konfigurowania serwerów DNS – zostało to zrobione celowo dla skrócenia plików konfiguracyjnych, trzymania wszystkich plików w jednym miejscu, poprawienia czytelności, skróceniu czasów do mieszczących się w trakcie zajęć et cetera.

Zadanie 9a.

  1. Pobierz i rozpakuj konfigurację demonstracyjną bind9-durna-konfiguracja.tar.gz
  2. Nadaj prawa do zapisu w katalogu w którym ją rozpakowałeś i ją uruchom poleceniem:
    named -g -c durna-konfiguracja.conf
  3. Przejrzyj pliki konfiguracyjne i odpytaj serwer o wszystkie zawarte w niej rekordy.

Zadanie 9b.

  1. Sprawdź czy w systemie istnieje plik /etc/rndc.key; jeśli nie, wykonaj komendę rndc-confgen -a
  2. Pobierz, rozpakuj i uruchom trochę lepszą konfigurację: bind9-kiepska-konfiguracja.tar.gz
  3. Konfiguracja zawiera te same rekordy co w zadaniu 9a. Porównaj wpisy w plikach stref z zadania 9a i 9b.
  4. Zmień plik strefy (nie wyłączając serwera).
  5. Nakaż (z osobnej konsoli) odświeżenie strefy poleceniem:
    rndc reload example.com
  6. Sprawdź czy zmiany zostały wczytane.

Do sprawdzenia konfiguracji serwera możesz wykonać komendę:
named-checkconf sciezka/do/pliku.conf
natomiast do sprawdzenia pliku strefy:
named-checkzone example.com sciezka/do/pliku/example.com.zone

Zadanie 10. (zadanie wykonaj w parach)

  1. Pobierzcie i rozpakujcie bind9-dwaserwery.tar.gz
  2. W pliku konfiguracyjnym slave'a należy poprawić adres IP mastera
  3. Jedna osoba uruchamia serwer master (plik dwaserwery-master.conf),
    druga osoba uruchamia serwer slave (plik dwaserwery-slave.conf)
  4. Zaobserwujcie co pojawia się w konsoli
  5. Zmień plik strefy u mastera i nakaż (z osobnej konsoli) odświeżenie strefy poleceniem rndc reload example.com
  6. Sprawdź czy zmiany zostały wczytane na masterze i na slave

Zadanie 11. Dodaj nową domenę do konfiguracji serwera i stwórz plik strefy dla tej domeny.
Do pliku strefy dodaj kolejno przykładowe wpisy AAAA, TXT i MX (wzorując się na przykładowych wynikach dig)

Dłuższa konfiguracja

Dłuższe materiały o konfiguracji DNStutaj.

Zone transfer

Serwery slave ściągają kompletny plik strefy od serwerów master wykonując tzw. zone transfer [1], czyli zapytanie AXFR.
Wymiana danych między serwerem master a serwerem slave (zone transfer) wykorzystuje TCP

Zadanie 12. Wykonaj zone transfer dla domeny zonetransfer.me i porównaj wyniki z zapytaniem o wszystkie rekordy:

  • zone transfer:
    host -al zonetransfer.me nsztm1.digi.ninja
    dig @nsztm1.digi.ninja zonetransfer.me axfr
  • pytanie o wszystkie rekordy:
    host -a zonetransfer.me nsztm1.digi.ninja
    dig @nsztm1.digi.ninja zonetransfer.me any

Worek linków

1) z pewnymi wyjątkami podsumowanymi w RFC7766
sk2/dns.txt · ostatnio zmienione: 2023/12/21 16:19 przez jkonczak