Czy IBM ma nowego konkurenta?
Firma DEC wkracza na rynek komputerów głównego szeregu. Prasa fachowa aż huczy od doniesień o Vax 9000, pierwszym od lat istotnie nowym komputerze w kategorii “normalnych”, produkowanym przez firmę dotychczas kojarzącą się głównie z minikomputerami. Komputer Vax 9000, którego dostawy zaczną się wiosną 1990 roku, to maszyna, która ma być z jednej strony uwieńczeniem rodziny Vaxów, z drugiej zaś — komputerem współzawodniczącym z komputerami IBM rodziny 3090.
Na razie ogłoszono cztery podstawowe modele: 410, 420, 430, 440 oraz model uzupełniający, 210, nie zezwalający na dalszą rozbudowę. Nie są to oczywiście komputery tanie: model 410 kosztuje milion trzysta tysięcy funtów angielskich, model 410 — aż trzy miliony dwieście tysięcy funtów. (Model 210 jest znacznie tańszy, można go kupić już za osiemset pięćdziesiąt tysięcy funtów.)
Wyróżniającą cechą modeli 410–440 jest liczba procesorów: od jednego do czterech, z tym że każdy model można dodatkowo wyposażyć w procesor wektorowy. Przyjmując Vax 11/89 za jednostkę, moc obliczeniową poszczególnych modeli można określić jako 30, 59, 88 i 117.
Czteroletni okres projektowania Vaxa 9000 zaowocował wieloma rewelacjami technicznymi. Maszyna była projektowana z myślą o nadzwyczajnej niezawodności. Producent twierdzi, że w wieloprocesorowych modelach w przypadku awarii jednego procesora można go odłączyć i wymienić na zapasowy, wyjęty z magazynu, nie przerywając obliczeń! Wykrycie niesprawności jest czynnością autonomiczną, gdyż każdy model ma własnego MicroVaxa służącego wyłącznie do współbieżnej diagnostyki pracy maszyny głównej. Własne zasilanie awaryjne z niezależnego źródła energii jest, oczywiście, standardowym elementem każdej maszyny Vax 9000 (nic dziwnego, za takie pieniądze!).
W środku Vax 9000 różni się dość radykalnie od znanych nam komputerów. Zamiast zwyczajowych kart z obwodami drukowanymi, element konstrukcyjny stanowią znacznie mniejsze (4 na 4 cale) wielokostkowe moduły, na których kostki są łączone ultraszybką lokalną szyną dwuwymiarową (gęstą siecią połączeń). Poza zwiększeniem dopuszczalnej gęstości rozmieszczenia elementów nowa technologia łączenia kostek znacznie poprawia gospodarkę cieplną, od dawna jeden z najtrudniejszych problemów konstrukcji komputerów. Maksymalny pobór mocy ma nie przekraczać 300 W, co pozwala obyć się bez chłodzenia wodnego i klimatyzacji.
Podstawowa pamięć operacyjna komputera Vax ma 512 MB, z tym że przewiduje się rychłe przejście na standardową pamięć 2 GB. Do tego dochodzi pamięć cache o pojemności 128 KB.
Jednym z podstawowych zastosowań maszyny głównego szeregu są wielkie bazy danych, zajmujące dziesiątki wielkich dysków (mówi się wręcz o farmach dysków). Firma DEC wyposaża Vaxa 9000 w specjalny system programowego dostępu do plików zapisanych na wielu dyskach, korzystający z technicznej możliwości jednoczesnego wykonywania wielu operacji dostępu do pamięci dyskowej.
Oprócz baz danych (tj. zastosowań w bankach, firmach ubezpieczeniowych i u maklerów giełdowych) przewiduje się, że nabywcy będą stosować Vaxy 9000 z procesorami wektorowymi do obliczeń geofizycznych, przetwarzania sygnałów i grafiki oraz do obliczeń, symulacyjnych. Taka różnorodność zastosowań komplikuje nieco projekt procesora, gdyż np. dla wygodnego programowania procesora wektorowego jest potrzebna dość rozbudowana lista operacji, podczas gdy zwykłe przetwarzanie transakcji (chleb powszedni baz danych) może się obyć szczuplutkim repertuarem (typu RISC). Mimo pewnej nadmiarowości listy operacji dla niektórych zastosowań, uważa się, że Vax 9000 jest komputerem udanym.
Czasopismo Computing z 9 listopada 1989, skąd zaczerpnięto większość podanych tu informacji, przewiduje, że w ciągu pierwszego roku firma DEC sprzeda nowych Vaxów za 3 miliardy dolarów. IBM, ICL, Siemens i Honeywell–Bull mają nowego konkurenta.
Szperacz
