Ocena działalności popularyzatorskiej i upowszechniającej PTI*
W dotychczasowej działalności popularyzatorskiej i upowszechniającej PTI można wyróżnić pięć następujących form:
1. Wielotematyczne szkoły poświęcone zagadnieniom współczesnej informatyki.
2. Wielotematyczne, przeglądowe seminaria.
3. Artykuły popularyzujące różne aspekty i kierunki współczesnej informatyki na łamach Biuletynu PTI.
4. Odczyty organizowane przez Towarzystwo wspólnie z Komitetem Informatyki PAN.
5. Wypowiedzi naszych członków publikowane w imienia Towarzystwa na łamach masowych środków przekazu.
Formy w p. 1–3 są adresowane do szeroko rozumianego środowiska zawodowych informatyków, 4 i 5 zaś — do wszystkich, którym sprawy informatyki nie są obojętne. Poniżej przedstawiono szczegółowe omówienie działalności Towarzystwa w ramach wymienionych powyżej form.
1. Szkoły wielotematyczne
Organizacja spotkań naukowych poświęconych informatyce jest jednym z ważnych zadań statutowych PTI. Kierując się tą myślą, Zarząd Główny PTI poprzedniej kadencji już na jednym z pierwszych posiedzeń, które odbyły się po Zjeździe Założycielskim w maju 1981 r., podjął inicjatywę zmierzającą do zorganizowania Zimowej Szkoły PTI poświęconej współczesnym kierunkom rozwoju informatyki. Postanowiono, że szkoła odbędzie się w lutym 1982. Jesienią 1981 r. był już gotowy program szkoły oraz ustalono wszystkie ważniejsze szczegóły organizacyjne. Niestety, z powodów niezależnych od Towarzystwa szkoły tej nie udało się wówczas zorganizować.
Inicjatywę zorganizowania Szkoły podjął ponownie Zarząd Główny PTI obecnej kadencji. W dniach 9–13 października 1984 odbyła się w Rydzynie k. Leszna pierwsza Jesienna Szkoła PTI — Współczesne Kierunki Rozwoju Informatyki. Współorganizatorem szkoły były Zakłady Elektroniczne Elwro. W programie szkoły wystąpiło dziesięciu wykładowców, z których każdy wygłosił trzygodzinny wykład zakończony 30–minutową dyskusją. Szczegółowy program szkoły wraz ze streszczeniami wykładów opublikowano w Biuletynie PTI nr 9–10, 1984. Ponadto w nakładzie ponad 200 egzemplarzy wydano materiały szkoły zawierające pełne teksty wygłoszonych wykładów. Materiały te otrzymali wszyscy uczestnicy i wykładowcy szkoły.
W pierwszej szkole PTI wzięło udział 85 uczestników; zgłoszeń napłynęło jednak prawie dwukrotnie więcej. W związku z tym w dniach 14–19 stycznia 1985 odbyła się druga edycja tej szkoły zorganizowana również w Rydzynie. Wzięło w niej udział ponownie ok. 85 uczestników. Tym razem oprócz wykładów zorganizowano dodatkowo wieczorne dyskusje z wykładowcami poświęcone tematyce szkoły. Mimo bardzo obszernego programu szkoły (8 godzin wykładów dziennie), dyskusje te cieszyły się dużym powodzeniem.
W opiniach uczestników, wyrażanych zarówno podczas trwania szkoły, jak i w poświęconej szkole ankiecie, oba spotkania w Rydzynie były udane i potrzebne. Uczestnicy wystąpili również z różnymi propozycjami dotyczącymi organizacji i programu następnych imprez tego i podobnego typu. Wyniki ankiety omówiono w Biuletynie PTI nr 5–6, 1985.
Oceniając pierwszą Jesienną Szkołę PTI (w obu edycjach), można chyba uznać ją za imprezę udaną oraz spotykającą się z dużym zainteresowaniem zawodowego środowiska informatyków w Polsce, w tym nie tylko członków Towarzystwa. W tej sytuacji Zarząd Główny PTI podjął już decyzję zorganizowania Drugiej Jesiennej Szkoły PTI pod tym samym co poprzednio tytułem. Odbędzie się ona w dniach 4–9 listopada 1985.
2. Seminaria PTI
Spotkania seminaryjne PTI są organizowane raz w miesiącu przez cały rok z pominięciem miesięcy letnich. Na spotkaniach tych są wygłaszane odczyty o charakterze przeglądowym przygotowywane przez zapraszanych specjalistów i mające taką formę, aby mogły być zrozumiane przez każdego informatyka z wyższym wykształceniem zawodowym. Celem seminariów jest udostępnienie szerszemu środowisku informacji, które krążą często jedynie w gronie specjalistów, umożliwienie wymiany poglądów i doświadczeń oraz wreszcie nawiązanie kontaktów między informatykami o wspólnych zainteresowaniach. Wszystkie spotkania odbywają się w środy (najczęściej jest to ostatnia środa miesiąca), w godz. 1600–1800 w sali 1044 Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie.
Seminaria PTI zostały zainaugurowane w dniu 26 maja 1982 wykładem prof. Andrzeja Salwickiego pt. Język programowania Ada. Od tej pory na seminariach PTI wygłoszono:
— w 1982 r. 5 wykładów,
— w 1983 r. 9 wykładów,
— w 1984 r. 7 wykładów,
— w 1985 r. 5 wykładów (do czerwca).
Zawiadomienia o seminariach zawierające nazwisko wykładowcy, tytuł wykładu, a niekiedy również krótkie streszczenie, są publikowane w Biuletynie PTI. Niestety, długi cykl druku (zwłaszcza ostatnio) naszego biuletynu powoduje, że nierzadko zawiadomienie o wykładzie dociera do adresata w chwili, gdy jest już nieaktualne. Niezależnie od biuletynu zawiadomienia o seminariach staraliśmy się zamieszczać również w Życiu Warszawy.
W ciągu pierwszych dwóch lat seminaria PTI cieszyły się dość dużym powodzeniem. Przeciętna frekwencja wynosiła w granicach 20–30 osób na wykładzie. Z biegiem lat jednak frekwencja ta zaczęła maleć. Obecnie na wykład przychodzi średnio nie więcej niż 10 osób. Wydaje się, że istnieją co najmniej dwa powody tej sytuacji. Po pierwsze, rozpowszechnianie informacji o seminariach jest nadal dalekie od zadowalającego. Innym rozwiązaniem mogłoby być rozsyłanie zawiadomień o seminariach bezpośrednio do członków, przynajmniej warszawskich. Należy sobie jednak zadać pytanie, czy spadek frekwencji na seminariach jest wynikiem jedynie błędów organizacyjnych. Być może wielu naszych członków i sympatyków woli po prostu bardziej specjalistyczne spotkania w sekcjach od ogólnotematycznych i dość popularnie prowadzonych seminariów. Sekcji w PTI jest dziś bardzo wiele, a trzeba pamiętać, że w latach dużej frekwencji (tzn. 1982 i 1983) było ich znacznie mniej. Nie można więc chyba uniknąć pytania, czy seminaria PTI należy kontynuować, przynajmniej w ich dotychczasowej formie.
3. Artykuły publikowane na łamach Biuletynu PTI
Od chwili gdy nasz biuletyn zaczął się ukazywać w formie drukowanej i w nieco większym niż na początku nakładzie (tzn. od października 1982), stał się on forum, na którym nasi członkowie zabierają niekiedy głos (nadal stanowczo zbyt rzadko) na tematy związane z różnymi aspektami informatyki traktowanej jako gałąź gospodarki, jako zawód i wreszcie jako dziedzina wiedzy. Wydaje się, że ta forma popularyzacji i upowszechniania różnych zagadnień związanych z informatyką jest bardzo ważna, ma ona bowiem dość duży zasięg oddziaływania. Poniżej podana krótka statystyka ilustruje “aktywność” Biuletynu PTI w omawianym okresie:
rok 1982 — brak artykułów
rok 1983 — 10 artykułów
rok 1984 — 6 artykułów
rok 1985 — 5 artykułów do nru 3–5 włącznie)
4. Odczyty organizowane wspólnie z Komitetem Informatyki PAN
Odczyty te są organizowane od 1982 r. w wymiarze 6–8 odczytów rocznie. Są one adresowane do odbiorcy spoza kręgu zawodowych` informatyków i poświęcone różnym zagadnieniom informatyki stosowanej i teoretycznej, przedstawianym w ujęciu bardzo popularnym. Informacja o tych odczytach jest rozpowszechniana na plakatach rozsyłanych do zainteresowanych instytucji oraz w drodze ogłoszeń w prasie.
Podobnie jak w przypadku seminariów PTI, również i na tych odczytach frekwencja słuchaczy ma wyraźną tendencję spadkową: ostatnio 3 do 6 słuchaczy. W dużym audytorium Pałacu Kultury i Nauki robi to naprawdę bardzo przykre wrażenie. Trzeba się chyba zastanowić, czy tę formę działalności naszego Towarzystwa należy kontynuować.
5. Wypowiedzi naszych członków publikowane na łamach środków przekazu w imieniu Towarzystwa
Zarząd Główny PTI poprzedniej kadencji podjął uchwałę o ewidencjonowaniu i archiwowaniu m. in. materiałów publikowanych przez naszych członków na łamach masowych środków przekazu. Zadanie opieki nad tym archiwum powierzono kol. red. Barbarze Osuchowskiej, która za pośrednictwem Biuletynu PTI zwróciła się do wszystkich członków Towarzystwa z prośbą o nadsyłanie materiałów. Niestety, jak na razie wpłynęło ich niewiele (zaledwie kilka). Przypominamy więc naszym członkom o istnieniu tego archiwum.
Andrzej Blikle
* Przedstawiona ocena dotyczy całego okresu istnienia Towarzystwa, tj. od 23 maja 1981 do 20 czerwca 1985.
