Rodzina systemów mikrokomputerowych
ELWRO 800 — złoty medalista
Targów Poznańskich
Z satysfakcją odnotowujemy fakt, że rodzina systemów mikrokomputerowych ELWRO 800, opracowana wspólnie przez Zakład Badań Operacyjnych i Systemów Komputerowych Instytut Automatyki Politechniki Poznańskiej oraz Instytut Komputerowych Systemów Automatyki i Pomiarów we Wrocławiu, została nagrodzona Złotym Medalem na Międzynarodowych Targach Poznańskich 1985. Wyróżnienie to uwieńczyło duże zainteresowanie, którym te mikrokomputery cieszyły się na targach. Oto główne cechy tej rodziny.
ELWRO 800 jest rodziną systemów wielomikroprocesorowych ośmio– i szesnastobitowych: Podstawowym modułem jest moduł mikrokomputera jednopłytowego. Istnieją dwa takie moduły: z mikroprocesorem ośmiobitowym Intel 8080 oraz z szesnastobitowym Intel 8086 wraz z koprocesorem 8087. W skład każdego mikrokomputera jednopłytowego wchodzą następujące główne elementy funkcjonalne: mikroprocesor, pamięć operacyjna typu RAM i EPROM (odpowiednio do 64 KB pamięci typu RAM i 18 KB pamięci typu EPROM dla mikroprocesora 8080, oraz do 128 KB pamięci typu RAM i 16 KB pamięci typu EPROM dla mikroprocesora 8086), łącze szeregowe 8251A, równoległe 8255, sterownik przerwań 8259A, układ zegarowy 8253, układ sterowania i arbitrażu magistrali systemowej wielomikroprocesorowej MULTIBUS. Pamięć operacyjna RAM jest pamięcią podwójnie adresowaną — od strony magistrali prywatnej modułu oraz niezależnie, od strony magistrali systemowej, ze wszystkimi zaletami takiego rozwiązania. Przestrzeń adresowa mikroprocesora Intel 8080 została rozszerzona do 1 MB, przestrzeń zaś adresowa mikroprocesora Intel 8086 — do 16 MB.
Mikrokomputery jednopłytowe mogą być dowolnie uzupełniane modułami specjalizowanymi. Na Targach Poznańskich pokazano trzy pierwsze takie moduły: moduł pamięci operacyjnej 256 KB, moduł sterownika dysków elastycznych (ośmio– i pięciocalowych, pojedynczej i podwójnej gęstości, jedno– i dwustronnych, o dowolnej liczbie ścieżek) oraz moduł sterownika telewizora w roli monitora ekranowego (przyłączenie profesjonalnego monitora ekranowego jest możliwe bezpośrednio do modułu mikrokomputera jednopłytowego). Moduły te mogą współpracować zarówno z mikrokomputerami ośmio–, jak i szesnastobitowymi.
Mikrokomputery jednopłytowe mogą również współpracować ze sobą przez magistralę systemową, tworząc systemy wielomikroprocesorowe. Jest możliwe tworzenie systemów jednorodnych — wyłącznie z mikrokomputerami ośmio– lub szesnastobitowymi oraz systemów mieszanych ośmio/szesnastobitowych. W maksymalnej konfiguracji system wielomikroprocesorowy zawiera szesnaście modułów mikrokomputerów.
Oprogramowanie ELWRO 800 ma charakter warstwowy, z pełnymi odpowiednikami (tam gdzie to możliwe i celowe) dla mikrokomputerów ośmio– i szesnastobitowych. Pierwszą warstwę stanowi oprogramowanie uruchomieniowe dla programów czasu rzeczywistego; drugą warstwę — odpowiedniki systemów operacyjnych CP/M-80 i CP/M-86; trzecią — odpowiednik systemu operacyjnego ISIS-II wraz z pakietem programowania mikroprocesora 8086; czwartą — system programowania w Pascalu; piątą — odpowiedniki edytorów tekstowych Wordstar z polską czcionką i polskim podpowiadaniem; szóstą — odpowiedniki systemów operacyjnych czasu rzeczywistego iRMX i systemu wielomikroprocesorowego MMX. Dla mikrokomputera 8086 jest ponadto dostępny odpowiednik systemu operacyjnego MS DOS używanego w mikrokomputerach IBM PC. Są dostępne następujące języki programowania: makroasembler, Basic, Fortran, Pascal, PL/M, C.
Z przedstawionych tutaj, w dużym skrócie, cech charakterystycznych ELWRO 800 wynika jego główna zaleta, którą jest zdolność do rekonfiguracji architektury systemu. Mikrokomputery jednopłytowe mogą być stosowane niezależnie, np. jako sterowniki mikroprocesorowe w układach automatyki; można je uzupełniać modułami specjalizowanymi, tworząc profesjonalne mikrokomputery osobiste (w tym system zgodny z IBM PC); mogą wreszcie wchodzić w skład jednorodnych lub mieszanych systemów wielomikroprocesorowych.
Możliwość budowy różnych systemów na bazie ELWRO 800 ma ogromne znaczenie dla użytkowników informatyki np. na pocztach i w bankach, a także w robotyce, telekomunikacji itp. U tego rodzaju użytkowników występuje bowiem zawsze cała hierarchia potrzeb i, co za tym idzie, zapotrzebowanie na mikrokomputery różnej mocy, o odmiennej konfiguracji i architekturze. Mikrokomputery rodziny ELWRO 800 umożliwiają realizację tych różnorodnych potrzeb, zapewniając jedność sprzętu, dokumentacji, serwisu, podstawowego szkolenia oraz oprogramowania w zakresie systemów operacyjnych. Ponadto umożliwiają rozbudowę systemów zainstalowanych u użytkowników, i to w wieloraki sposób: przez dołączanie dalszych modułów np. pamięci operacyjnej lub sterownika dysków elastycznych, konstruowanie i dołączanie własnych specjalizowanych modułów, wymianę modułu mikrokomputera ośmiobitowego na szesnastobitowy, wreszcie przez dokładanie modułów mikrokomputerów tego samego lub innego typu.
Przekazując wyrazy uznania i serdeczne gratulacje kolegom z Poznania i Wrocławia — twórcom ELWRO 800, wyrażamy nadzieję, że dalsza współpraca doświadczonych konstruktorów i renomowanego producenta doprowadzi do efektów produkcyjnych, których z niecierpliwością oczekuje wielka rzesza potencjalnych użytkowników. Z przyjemnością odnotowujemy również fakt, że wielu spośród kolegów biorących udział w pracach nad ELWRO 800 — to członkowie PTI.
Andrzej Wiśniewski
W ślad za cytowaną w naszym biuletynie (nr 7–8) wypowiedzią A. D. Mounta dotyczącą Basicu, brytyjski tygodnik Computing z 7 marca br. donosi, że w Norwegii nauczanie tego języka w szkołach zostało zabronione jako szkodliwe dla wykształcenia informatycznego (detrimental to computing education).
|