Narzędzia użytkownika

Narzędzia witryny


so:intro

Różnice

Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.

Odnośnik do tego porównania

Both sides previous revision Poprzednia wersja
Nowa wersja
Poprzednia wersja
so:intro [2024/02/20 12:05]
jkonczak [Dopasowywanie nazw plików]
so:intro [2025/04/07 19:59] (aktualna)
jkonczak
Linia 24: Linia 24:
 <​html><​small></​html>​ <​html><​small></​html>​
  
-GNU/Linux+Linux, dystrybucja Linuksa, ​GNU/Linux
   * [[https://​www.gnu.org/​gnu/​gnu.html|GNU]] to zbiór wolnego oprogramowania,​ które łącznie tworzy system operacyjny uzupełniony o szeroki wybór oprogramowania użytkowego [[https://​www.gnu.org/​manual/​blurbs.html]]   * [[https://​www.gnu.org/​gnu/​gnu.html|GNU]] to zbiór wolnego oprogramowania,​ które łącznie tworzy system operacyjny uzupełniony o szeroki wybór oprogramowania użytkowego [[https://​www.gnu.org/​manual/​blurbs.html]]
   * jądro GNU, [[https://​www.gnu.org/​software/​hurd/​|Hurd]],​ nie jest jeszcze na zadowalającym poziomie (od 30 lat…)   * jądro GNU, [[https://​www.gnu.org/​software/​hurd/​|Hurd]],​ nie jest jeszcze na zadowalającym poziomie (od 30 lat…)
   * więc oprogramowanie GNU jest zwykle uruchamiane na kernelu Linux   * więc oprogramowanie GNU jest zwykle uruchamiane na kernelu Linux
   * większość dystrybucji Linuksa zawiera dużą ilość oprogramowania nie będącego częścią GNU (i niekoniecznie będącego wolnym bądź otwartym oprogramowaniem)   * większość dystrybucji Linuksa zawiera dużą ilość oprogramowania nie będącego częścią GNU (i niekoniecznie będącego wolnym bądź otwartym oprogramowaniem)
 +  * kilka dystrybucji Linuksa jest w większości oparte na wolnym i/lub otwartoźródłowym oprogramowaniu spoza projektu GNU i dostępnym na licencjach niezwiązanych z GNU
  
 <​html></​small></​html>​ <​html></​small></​html>​
Linia 62: Linia 63:
 <​html></​small></​html>​ <​html></​small></​html>​
  
-POSIX standaryzuje zarówno [[https://​pubs.opengroup.org/​onlinepubs/​9699919799/​utilities/​V3_chap02.html|powłokę]] +POSIX standaryzuje zarówno [[https://​pubs.opengroup.org/​onlinepubs/​9799919799/​utilities/​V3_chap02.html|powłokę]] 
-jak i kluczowe [[https://​pubs.opengroup.org/​onlinepubs/​9699919799/​utilities/​contents.html|narzędzia]].+jak i kluczowe [[https://​pubs.opengroup.org/​onlinepubs/​9799919799/​utilities/​contents.html|narzędzia]].
  
 ==== Jak dostać się do shella ==== ==== Jak dostać się do shella ====
Linia 77: Linia 78:
   * programy dołączane do środowisk graficznych Linuksa: [[https://​docs.xfce.org/​apps/​terminal/​start|xfce4-terminal]],​ [[https://​en.wikipedia.org/​wiki/​GNOME_Terminal|GNOME Terminal]], [[https://​konsole.kde.org/​|konsole]]   * programy dołączane do środowisk graficznych Linuksa: [[https://​docs.xfce.org/​apps/​terminal/​start|xfce4-terminal]],​ [[https://​en.wikipedia.org/​wiki/​GNOME_Terminal|GNOME Terminal]], [[https://​konsole.kde.org/​|konsole]]
   * MacOS domyślne używa aplikacji [[https://​en.wikipedia.org/​wiki/​Terminal_(macOS)|Terminal]]   * MacOS domyślne używa aplikacji [[https://​en.wikipedia.org/​wiki/​Terminal_(macOS)|Terminal]]
-  * popularne są też wyjeżdżające z góry terminale przywoływane/​chowane prostym skrótem klawiszowym:​\\ [[https://​apps.kde.org/​yakuake/​|yakuake]] / [[http://​guake-project.org/​|guake]](([[https://​web.archive.org/​web/​20230709030453/​http://guake-project.org/|Kopia strony domowej projektu z archive.org]],​ [[https://github.com/Guake/guake/|github]])) / [[https://​github.com/​lanoxx/​tilda|tilda]]+  * popularne są też wyjeżdżające z góry terminale przywoływane/​chowane prostym skrótem klawiszowym:​\\ [[https://​apps.kde.org/​yakuake/​|yakuake]] / [[https://​guake.github.io/|guake]] / [[https://​github.com/​lanoxx/​tilda|tilda]]
  
 <​html></​small></​html>​ <​html></​small></​html>​
Linia 102: Linia 103:
  
 <​small>​ <​small>​
 +
 SSH (Secure SHell) szyfruje cały ruch. Poprzednik SSH – telnet – wszystko, włącznie z hasłami, wysłał czystym tekstem. SSH (Secure SHell) szyfruje cały ruch. Poprzednik SSH – telnet – wszystko, włącznie z hasłami, wysłał czystym tekstem.
  
Linia 121: Linia 123:
 (w OpenSSH trzymanej w pliku ''​~/​.ssh/​known_hosts''​) (w OpenSSH trzymanej w pliku ''​~/​.ssh/​known_hosts''​)
 i sprawdza przy każdym kolejnym połączeniu. i sprawdza przy każdym kolejnym połączeniu.
 +
 </​small>​ </​small>​
  
Linia 131: Linia 134:
 ~~Zadanie.#​~~ Używając SSH i swojego konta zaloguj się na ''​polluks.cs.put.poznan.pl''​. ~~Zadanie.#​~~ Używając SSH i swojego konta zaloguj się na ''​polluks.cs.put.poznan.pl''​.
  
 +=== Jak zakończyć pracę z powłoką ===
 +
 +Komenda ''​exit''​ kończy pracę bieżącej powłoki. \\
 +Podobnie działa zasygnalizowanie końca pliku (wciśnięcie //​Ctrl//​+//​d//​) w pustej linii.
 ===== Korzystanie z pomocy ===== ===== Korzystanie z pomocy =====
  
Linia 184: Linia 191:
 Opcje są zwykle zdefiniowane w krótkiej formie ''​-o''​ gdzie ''​o''​ to pojedynczy znak bądź długiej ''​--opcja''​ gdzie ''​opcja''​ to nazwa opcji. Opcje są zwykle zdefiniowane w krótkiej formie ''​-o''​ gdzie ''​o''​ to pojedynczy znak bądź długiej ''​--opcja''​ gdzie ''​opcja''​ to nazwa opcji.
 \\ \\
-<​html><​small></​html>​Nieliczne programy używają tylko długich opcji poprzedzonych pojedynczym ''​-''​ (np. ''​find'',​ ''​convert'',​ ''​ffmpeg''​).<​html></​small></​html>​+<​html><​small></​html>​Nieliczne programy używają tylko długich opcji poprzedzonych pojedynczym ''​-''​ (np. ''​find'',​ ''​magick'',​ ''​ffmpeg''​).<​html></​small></​html>​
 \\ \\
 Krótkie opcje można łączyć w następujący sposób: ''​ls -color''​ jest równoważne ''​ls -c -o -l -o -r''​ (i różne od ''​ls --color''​) Krótkie opcje można łączyć w następujący sposób: ''​ls -color''​ jest równoważne ''​ls -c -o -l -o -r''​ (i różne od ''​ls --color''​)
Linia 228: Linia 235:
 ==== Wyświetlanie zawartości katalogu ==== ==== Wyświetlanie zawartości katalogu ====
  
-Plecenie ​''​**ls [//​katalog//​]**''​ wyświetla listę plików w katalogu ''​katalog''​. \\ Bez podania argumentów ''​ls''​ wyświetli bieżący katalog.+Polecenie ​''​**ls [//​katalog//​]**''​ wyświetla listę plików w katalogu ''​katalog''​. \\ Bez podania argumentów ''​ls''​ wyświetli bieżący katalog.
 \\ \\
-Domyślnie ''​ls''​ nie wyświetla ukrytych plików. Przełącznik **''​-a''​** ​i ''​--all''​ zmieniają ​to zachowanie.+Domyślnie ''​ls''​ nie wyświetla ukrytych plików. Przełącznik **''​-a''​** ​zmienia ​to zachowanie.
 \\ \\
-Przełącznik **''​-l''​** ​/ ''​--list'' ​wyświetla szczegółową listę plików zawierającą m. inn. dla każdego pliku jego właściciela,​ rozmiar i datę modyfikacji.+Przełącznik **''​-l''​** wyświetla szczegółową listę plików zawierającą m. inn. dla każdego pliku jego właściciela,​ rozmiar i datę modyfikacji.
  
 ~~Zadanie.#​~~ Wyświetl pliki w ''/​usr/​share/​zoneinfo/''​ i ''​../​../​../​../​../​bin''​. ​ ~~Zadanie.#​~~ Wyświetl pliki w ''/​usr/​share/​zoneinfo/''​ i ''​../​../​../​../​../​bin''​. ​
Linia 275: Linia 282:
  
 <​html></​small></​html>​ <​html></​small></​html>​
 +
 +==== Wildcard, regex, … ====
 +<​small>​
 +
 +W informatyce wykorzystuje się wyrażenia opisujące oczekiwany wynik, do których
 +następnie mogą być dopasowane dane.
 +\\
 +Przykładowo //linie, które zaczynają się od słowa, po których następuje znak
 +równości//​ można zwykle zapisać wyrażeniem regularnym ''​^\w+=''​.
 +\\
 +(Takiego wyrażenia można użyć zarówno do wybrania pasujących linii z pliku jak
 +i sprawdzenia czy podana linia pasuje.)
 +
 +Istnieje wiele pomysłów jak mają wyglądać i działać takie wyrażenia.
 +
 +W powłoce najczęściej wykorzystuje się
 +//​[[https://​pl.wikipedia.org/​wiki/​Wieloznacznik|wildcard]]//​y
 +i [[https://​en.wikipedia.org/​wiki/​Regular_expression|wyrażenia regularne]]. \\
 +
 +Składnia i implementacja zarówno wildcardów jak i wyrażeń regularnych różni się
 +między aplikacjami / językami programowania.
 +\\
 +W powłoce używa się składni opisanej m. inn. w podręczniku systemowym:
 +''​[[https://​man7.org/​linux/​man-pages/​man7/​glob.7.html|man 7 glob]]'',​
 +''​[[https://​man7.org/​linux/​man-pages/​man7/​regex.7.html|man 7 regex]]''​
 +
 +</​small>​
  
 ==== Dopasowywanie nazw plików ==== ==== Dopasowywanie nazw plików ====
so/intro.1708427150.txt.gz · ostatnio zmienione: 2024/02/20 12:05 przez jkonczak