Różnice

Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.

--- sk2:ipv6 [2022/01/16 22:39]
jkonczak [Programy sieciowe a IPv6]
+++ sk2:ipv6 [2024/01/18 13:04] (aktualna)
jkonczak [Dodatkowe materiały]
@@ Linia 3: / Linia 3: @@
 === Wyczerpanie się adresów IPv4 ===
 Adresy IPv4 zostały [[https://www.icann.org/en/announcements/details/remaining-ipv4-addresses-to-be-redistributed-to-regional-internet-registries--address-redistribution-signals-that-ipv4-is-nearing-total-exhaustion-20-5-2014-en|podzielone do końca]] między RIRy w 2014 roku. \\
-W 2015 roku [[https://www.arin.net/vault/announcements/2015/20150924.html|skończyły się adresy IPv4 w ameryce północnej]]. **W 2019 roku w naszym regionie (Europa, bliski wschód i część azji) [[https://www.ripe.net/publications/news/about-ripe-ncc-and-ripe/the-ripe-ncc-has-run-out-of-ipv4-addresses|przydzielono ostatni wolny blok IPv4]]**.
+W 2015 roku [[https://www.arin.net/vault/announcements/2015/20150924.html|skończyły się adresy IPv4 w Ameryce Północnej]]. **W 2019 roku w naszym regionie (Europa, bliski wschód i część Azji) [[https://www.ripe.net/publications/news/about-ripe-ncc-and-ripe/the-ripe-ncc-has-run-out-of-ipv4-addresses|przydzielono ostatni wolny blok IPv4]]**. \\
-W tej chwili w naszym regionie tylko firmy/organizacje którzy nigdy wcześniej nie dostały adresów IPv4 [[https://www.ripe.net/manage-ips-and-asns/ipv4/how-waiting-list-works|mogą liczyć na 256 adresów IPv4]] "odzyskany" po zakończeniu działalności firmy/organizacji której przydzielono blok adresów (wersja oficjalna).
+W tej chwili w naszym regionie tylko firmy/organizacje którzy nigdy wcześniej nie dostały adresów IPv4 [[https://www.ripe.net/manage-ips-and-asns/ipv4/how-waiting-list-works|mogą liczyć na 256 adresów IPv4]] "odzyskanych" po zakończeniu działalności firmy/organizacji której przydzielono blok adresów (wersja oficjalna).\\
+Na określonych warunkach można wykonywać transfery już przydzielonych adresów ([[
+https://www.ripe.net/manage-ips-and-asns/resource-transfers-and-mergers/transfer-of-ip-addresses-and-as-numbers|transfer w RIPE]]).
 <html></small></html>
@@ Linia 28: / Linia 30: @@
 ====== Adres IPv6 – struktura, podział ======
-W IPv6 zamiast o sieci (jak w IPv4) mówi się o **prefiksie** sieci (network prefix).
+W IPv6 zamiast o sieci (jak w IPv4) mówi się o **prefiksie** sieci (network prefix). \\
+Prefix składa się z ''adresu ipv6'' ''/'' ''długość prefiksu'', np. 2001:808:201::/48 \\ <html><small></html> Długość (rozmiar) prefiksu odpowiada długości maski w IPv4, notacja IPv6 jest identyczna jak ta wprowadzona dla IPv4 w CIDR <html></small></html>
 Struktura adresu IPv6 [[https://en.wikipedia.org/wiki/IPv6_address#Address_formats]]
   * Adresy unicastowe (i anycastowe):
-    * Adres ma zwykle postać: ''Network prefix (Routing prefix + subnet, razem 64bit) | Interface ID (64bit)''
+    * Adres ma zwykle postać: ''Network prefix (Routing prefix + subnet, razem 64bit) | Interface ID (64bit)'' \\ <html><small></html> Podział na //routing// i //network// prefix odnosi się do protokołów trasowania (głównie BGP)<html></small></html>
-    * 64-bitowy interface ID pozwala na automatyczną konfigurację [[https://tools.ietf.org/html/rfc7136|RFC-7136]]
+    * 64-bitowy interface ID pozwala na automatyczną konfigurację. Wybór interface ID: [[https://tools.ietf.org/html/rfc7136|RFC 7136]]
-      * Interface ID można stworzyć na podstawie adresu MAC (48-bitowego) zmieniając flagę unikalności adresu MAC na 1 i wstawiając ''0xfffe'' między pierwszą a drugą połowę MAC
+      * Interface ID można stworzyć na podstawie adresu MAC (48-bitowego) zmieniając flagę unikalności adresu MAC na 1 i wstawiając ''0xfffe'' między pierwszą a drugą połowę MAC [[https://datatracker.ietf.org/doc/html/rfc4291#page-20|RFC 4291, appendix A]]
-      * Interface ID można ustawić losowy (dla prywatności, [[https://tools.ietf.org/html/rfc4941|RFC-4941]])
+      * Interface ID można ustawić losowy (dla prywatności, [[https://tools.ietf.org/html/rfc4941|RFC 4941]])
+      * Interface ID można generować powtarzalnie dla danej sieci((generowany używając m. inn. prefiksu sieci i wcześniej wylosowanego (i pamiętanego) sekretu)) [[https://www.rfc-editor.org/rfc/rfc7217|RFC 7217]] [[https://www.rfc-editor.org/rfc/rfc8064|RFC 8064]]
       * Interface ID można też ustawić ręcznie
     * do 64-bitów na prefix wystarczy
     * Adresy anycastowe – dowolny adres unicastowy można używać jako anycast, przy konfiguracji trzeba explicite dodać adres jako anycast.
     * W tej chwili wszystkie globalne adresy unicastowe są z sieci 2000::/3
-  * Multicast: adresy zaczynające się od ff, po których następują 4 bity flag i 4 bity zasięgu
+  * Multicast: adresy zaczynające się od ''ff'', po których następują 4 bity flag i 4 bity zasięgu: \\ <html><small></html>Czyli: ''ff⚐Z::/112'', gdzie ''⚐'' to miejsce flag, ''Z'' - zasięgu; np. ''ff15:1234::6789:abcd''<html></small></html>
     * Flagi: ''0b00PT'' \\ ''T==0'' oznacza że adres jest przydzielony przez "the global internet numbering authority"[[https://www.iana.org/assignments/ipv6-multicast-addresses/ipv6-multicast-addresses.xhtml|[1]]] \\ ''P==1'' oznacza że adres został utworzony z wykorzystaniem prefixu adresów unicastowych
     * Zasięg: [[https://www.iana.org/assignments/ipv6-multicast-addresses/ipv6-multicast-addresses.xhtml#ipv6-scope|[2]]] \\  ''0x1'' - interface-local, ''0x2'' - link-local, ''0x5'' - site local, ''0x8'' - organization-local, ''0xe'' - global
@@ Linia 60: / Linia 64: @@
 ====== Budowa pakietu IPv6 ======
-Zmiany:
+Zmiany w porównaniu do IPv4:
-  * Nagłówek IPv6 jest stałej długości – usunięto zmiennej długości ''opcje'' i zastąpiono ''protokół'' polem ''następny nagłówek'' \\ Znika pole ''IHL'' (długość nagłówka w IPv4) i ''długość całkowita'' → ''długość "ładunku"'' (payload length - wszystiego po nagłówku)
+  * Nagłówek IPv6 jest stałej długości – usunięto zmiennej długości ''opcje'' i zastąpiono ''protokół'' polem ''następny nagłówek'' \\ Znika pole ''IHL'' (długość nagłówka w IPv4), a pole ''długość całkowita'' → ''długość "ładunku"'' (payload length - wszystiego po nagłówku)
   * Zrezygnowano z pól o fragmentacji – jeśli jest potrzebna, dodaje się jako następny nagłówek ''fragmentation header''
   * Zmiany ewolucyjno/porządkowe: ''TTL''→''Hop Limit'', ''ToS''→''Traffic class''
@@ Linia 92: / Linia 96: @@
 Testowanie:
-  * ''ping6'' <html><small></html>(oraz nowsze implementacje zwykłego ''ping'')<html></small></html>
+  * ''ping6'' oraz nowsze implementacje zwykłego ''ping''
   * ''traceroute -6'', ''tracepath6''      (w lab. dodatkowo jest potrzebny przełącznik ''-T'', np. ''traceroute -T -6'')
   * ''nc -6''
@@ Linia 98: / Linia 102: @@
 Wyświetlanie połączeń (domyślnie listuje zarówno IPv4 i IPv6):
-  * ''netstat -6 -a''
+  * ''netstat -6 -a [--wide]''
   * ''ss -6 -a''
@@ Linia 108: / Linia 112: @@
   * ''man 7 ipv6''
+W Linuksie preferencje wyboru IPv6/IPv4 można ustawić w pliku ''/etc/gai.conf''
 ====== Automatyczna konfiguracja i ICMPv6 ======
-ICMPv6 (następca ICMP dla IPv6), ponad funkcje poprzednika, implementuje protokół NDP (pozwalający na automatyczna konfigurację i zastępujący ARP) i przejmuje zadania IGMP
+ICMPv6 (następca ICMP dla IPv6), ponad funkcje poprzednika, implementuje protokół NDP (pozwalający na automatyczną konfigurację i zastępujący ARP) i przejmuje zadania IGMP
 [[https://en.wikipedia.org/wiki/Neighbor_Discovery_Protocol|Neighbor Discovery Protocol]] i Stateless Adress Autoconfiguration (SLAAC) [[https://tools.ietf.org/html/rfc4861|RFC4861]] \\
@@ Linia 118: / Linia 123: @@
   * Stacja przydziela sobie wybrany adres
   * Stacja wysyła pytanie o routery (na adres multicastowy wszystkie-routery)
-  * Routery odpowiadają wiadomością o dostępnych prefiksach (i DNS'ach, [[https://tools.ietf.org/html/rfc6106|RFC6106]])
+  * Routery odpowiadają wiadomością o dostępnych prefiksach (i DNS'ach, [[https://tools.ietf.org/html/rfc8106|RFC8106]])
   * Stacja wybiera po jednym adresie z każdego dostępnego prefiksu
@@ Linia 128: / Linia 133: @@
 Polecenie diagnostyczne z radvd do //pasywnego// zbierania Router Advertisment:
-  * ''radvdump'' \\ włącza program nasłuchujący na RA
+  * ''radvdump'' \\ włącza program nasłuchujący na RA \\ <html><small></html>Instalacja w OpenSuse: ''zypper install radvd'' <html></small></html>
 Pakiet narzędzi diagnostycznych [[https://www.remlab.net/ndisc6/|ndisc6]]:
-  * Instalacja w OpenSuse: <code>zypper ar https://download.opensuse.org/repositories/network:/utilities/openSUSE_Leap_15.3/network:utilities.repo
+<html><!--  * Instalacja w OpenSuse: <code>zypper ar https://download.opensuse.org/repositories/network:/utilities/openSUSE_Leap_15.3/network:utilities.repo
 zypper ref
-zypper in -y ndisc6</code>
+zypper in -y ndisc6</code>--></html>
   * ''rdisc6  //br0//'' \\ wysyła Router Solicit na interfejsie ''//br0//'' i czeka na RA
   * ''ndisc6  //fe80::20c:42ff:feb6:9452//  //br0//'' \\ wysyła Neighbour Solicit o adres fe80:… na interfejsie ''//br0//'' i czeka na Neighbour Advertisment
@@ Linia 140: / Linia 145: @@
  ''ping6 ff02::01%br0'' – żądanie ICMPv6 ping wysłane do grupy multicastowej all-nodes na ''br0'' (uzupełnia mapowania IP <-> MAC)
 <html></small></html>
+==== Path MTU discovery ====
+IPv6 unika fragmentacji jeśli to możliwe. Węzeł który nie może przesłać pakiety ze względu na MTU następnego łącza wysyła do nadawcy pakiet ICMPv6 //Packet Too Big// informując o MTU. Ostatecznie nadawca pozna w ten sposób najmniejsze MTU całej ścieżki do celu – Path MTU. Taki proces nazywa się [[https://en.wikipedia.org/wiki/Path_MTU_Discovery|Path MTU Discovery]] ([[https://datatracker.ietf.org/doc/html/rfc8201|RFC 8201]]).
+Wartości Path MTU są zwykle cache'owane, np. w Linuksie w tablicy tras.
+<html><small></html>
+\\ Możesz sprawdzić działanie Path MTU discovery przez:
+  ip -6 route flush cache
+  ip route get 2001:470:647b::1
+  ping -s 1500 2001:470:647b::1
+  ip route get 2001:470:647b::1
+<html></small></html>
 ====== Współistnienie IPv4 i IPv6 ======
+[[https://en.wikipedia.org/wiki/IPv6#Dual-stack_IP_implementation|Dual-stack]] – urządzenie ma jednocześnie adres z sieci IPv4 i IPv6 oraz bezpośrednią łączność do sieci IPv4 i IPv6.
 Tunele:
-  * "proste": [[https://en.wikipedia.org/wiki/6in4|6in4]] , http://www.cs.put.poznan.pl/mlibuda/IPv6.pdf (uwaga: nie mylić z [[https://en.wikipedia.org/wiki/6to4|6to4]]!)
+  * "proste", [[https://en.wikipedia.org/wiki/6in4|6in4]]((uwaga: nie mylić z [[https://en.wikipedia.org/wiki/6to4|6to4]]!)) – pakiet IPv6 jest przesyłany jako dane pakietu IPv4 wysłanego z jednego końca tunelu do drugiego; tunel dla IPv6 widziany jest jako zwykłe połączenie IPv6   http://www.cs.put.poznan.pl/mlibuda/IPv6.pdf
-  * tunnel broker https://en.wikipedia.org/wiki/Tunnel_broker
+  * tunnel broker – usługa konfigurująca automatycznie zdalny koniec tunelu tak, by użytkownik końcowy mógł połączyć się z internetem IPv6 https://en.wikipedia.org/wiki/Tunnel_broker
 Skąd brać tunele? Przykłady:
   * https://www.tunnelbroker.net
-  * https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_IPv6_tunnel_brokers
+  * <del>https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_IPv6_tunnel_brokers</del>  [[https://tunnelbroker.services]]
   * <html><small></html><del>[[https://www.sixxs.net/sunset/|https://www.sixxs.net]]</del><html></small></html>
+Tłumaczenia adresów, różne:
+  * [[https://en.wikipedia.org/wiki/NAT64|NAT64 + DNS64]] – host nie ma wcale IPv4, co za tym idzie żadnej łączności do adresów IPv4.
+    * host może wysłać pakiet pod adresy IPv6 z sieci (zwykle) 64:ff9b::/96, w których w ostatnie 32 bity wpisuje adres IPv4. \\ pakiet trafia do translatora (NAT64) który ma adres publiczny IPv4 i taki pakiet przesyła dalej po IPv4. \\ NAT64 jest zwykle stanowy, ma wady i ograniczenia.
+    * żeby dostać się do stron dostępnych tylko po IPv4 host używa specjalnego DNSa (DNS64) który odpowiada adresem z sieci IPv6 powyższego tłumacza zawierającym adres IPv4 tłumaczonej domeny
+  * [[https://en.wikipedia.org/wiki/IPv6_transition_mechanism#464XLAT|464XLAT]] – host ma prywatny IPv4((Ten adres nie służy do łączności z żadnym innym urządzeniem, tylko do udawania przed oprogramowaniem że host ma łączność po IPv4)) i sam tłumaczy adresy IPv4 na IPv6 tłumacza (wyżej opisanego NAT64)
+  * [[https://en.wikipedia.org/wiki/IPv6_transition_mechanism#Dual-Stack_Lite_(DS-Lite)|DS-lite]] – host dostaje od usługodawcy, poza publicznym IPv6, prywatny adres IPv4, a usługodawca u siebie tłumaczy adresy (logicznie zwykły NAT z IPv4 na IPv4, tylko duży i po stronie usługodawcy: [[https://en.wikipedia.org/wiki/Carrier-grade_NAT|Carrier-grade_NAT]])
@@ Linia 163: / Linia 190: @@
     * https://www.ripe.net/support/training/material/basic-ipv6-training-course/BasicIPv6-Slides.pdf
     * https://www.ripe.net/support/training/material/ripe-ncc-training-material#IPV6
-    * https://www.ripe.net/support/training/videos/ipv6/transition-mechanisms)
+    * **https://www.ripe.net/support/training/videos/ipv6/transition-mechanisms**
-  * Materiały przygotowane w ramach finansowanego przez EU [[https://cordis.europa.eu/project/id/015926|projektu ]] //IPv6 dissemination and exploitation//:
+  * Materiały przygotowane w ramach finansowanego przez EU [[https://cordis.europa.eu/project/id/015926|projektu ]] [[http://6diss.6deploy.eu/tutorials/|IPv6 dissemination and exploitation]]:
     * http://6diss.6deploy.eu/tutorials/addressing.pdf
     * http://6diss.6deploy.eu/tutorials/ipv6_protocols.pdf
@@ Linia 172: / Linia 199: @@
 <html><small></html>
 ====== Ekstra ======
-  * Łączność (np. ping) do adresów ''fe80::/10'' – jako że więcej niż jedna karta może mieć adres z sieci ''fe80'', do jednoznacznego wskazania która karta ma być użyta trzeba przy łączeniu użyć składni ''adres_link_local%nazwa_interfejsu'', np. ''ping fe80::a6d:41ff:fee0:1860%eth0'' [ [[https://en.wikipedia.org/wiki/IPv6_address#Link-local_addresses_and_zone_indices]] ]. \\ Podobnie wygląda składnia dla multicastów, np. ''ping ff02::01%em1'' wysyła ping na adres all-nodes na karcie em1.
+  * Łączność (np. ping) do adresów ''fe80::/10'' – jako że więcej niż jedna karta może mieć adres z sieci ''fe80'', do jednoznacznego wskazania która karta ma być użyta trzeba przy łączeniu użyć składni ''adres_link_local%nazwa_interfejsu'' lub ''adres_link_local%indeks_interfejsu''  [[https://en.wikipedia.org/wiki/IPv6_address#Scoped_literal_IPv6_addresses_(with_zone_index)|[1]]], \\ np. ''ping fe80::a6d:41ff:fee0:1860%eth0'' \\ Podobnie wygląda składnia dla multicastów, np. ''ping ff02::01%em1'' wysyła ping na adres all-nodes na karcie em1.
   * Apple store wymaga od każdej aplikacji działania w sieciach z samym IPv6 https://developer.apple.com/support/ipv6/
 <html></small></html>

Jan Kończak

Narzędzia użytkownika

Narzędzia witryny

Różnice

Narzędzia strony