==== Układ portów na routerze używanym do zajęć ==== Używany do zajęć router ([[https://www.cisco.com/c/en/us/products/collateral/routers/900-series-integrated-services-routers-isr/datasheet-c78-741615.html|Cisco c921-4P]]) ma w środku mały wbudowany mostek (tzn. switch). 
┌────────────────────────────────────────┐
│ Cisco c921-4P      Vlan 1┌──────────┐  │
│             ┌╶╶╶╶╶╶╶╶╶╶╶╶┤   CPU    │  │
│  ┌──────────║─────────┐  └─┬──────┬─┘  │
│  │  Wbudowany mostek  │    ┆Gi4   ┆Gi5 │
│  │  ┆    ┆    ┆    ┆  │    ┆      ┆    │
└──┴──║────║────║────║──┴────║──────║────┘
     Gi0  Gi1  Gi2  Gi3     Gi4    Gi5
Konfigurując porty ''Gi0''÷''Gi3'' trzeba pamiętać, że cały mostek jest połączony z procesorem routera jedną szyną, zachowującą się jak port trunk. \\ Dlatego na portach ''Gi0''÷''Gi3'' nie można bezpośrednio nadać adresów IP – adresy należy nadać na odpowiednim interfejsie ''Vlan //N//''. Domyślnie wszystkie te porty są w VLANie 1, czyli żeby nadać routerowi adres IP (który będzie dostępny z każdego z tych portów) należy do nadać na interfejsie ''Vlan 1''. Interfejsy ''Gi4'' i ''Gi5'' są bezpośrednio połączone do procesora, więc można je normalnie konfigurować. ==== Konfiguracja routerów CISCO z linii poleceń IOS ==== ''no …'' – odwraca działanie komendy\\ Tryb użytkownika - prompt **''>''** * ''ping '' * ''traceroute [numeric]'' * ''show …'' - pozwala na pokazanie (w tym trybie tylko __części__) stanu i ustawień * ''enable'' - przechodzi do trybu uprzywilejowanego
Tryb uprzywilejowany - prompt **''#''** * ''show …'' - pozwala na pokazanie stanu i ustawień * ''show interfaces'' - (długa) informacja o interface'ach sieciowych * ''show interface description'' - (skrótowa) informacja o interface'ach sieciowych *
''show interface status'' - informacja o interfejsach wbudowanego sprzętowego mostka * ''show vlan-switch'' - wyświetla konfigurację VLANów wbudowanego sprzętowego mostka * ''show interfaces trunk'' - wyświetla konfigurację interfejsów trunk wbudowanego sprzętowego mostka *
''show ip interface brief'' - podsumowanie interface'ów sieciowych (wspierających protokół IP) * ''show ip route'' - informacje o routingu (tablica tras) * ''show ip route '' - pokazanie trasy jaka jest wybierana do *
''configure terminal'' przechodzi do trybu konfiguracji
Tryb konfiguracji - prompt **''(config) #''** * ''hostname '' - ustawienia nazwy routera * ''router …'' - ustawienia protokołów routingu * ''ip route '' - dodanie trasy statycznej, np: \\ ''ip route 172.16.0.0 255.255.0.0 192.168.0.254'' \\ trasę domyślną można dodać jako trasę do sieci ''0.0.0.0'' z maską ''0.0.0.0'' *
''interface '' - wejście w tryb ustawień podanego interface'u - prompt **''(config-if) #''**, np: \\ ''interface Gi 4'' – GigaEthernet (ethernet 1Gbit) \\ ''interface Vlan 10'' – konfiguracja VLANu ze znacznikiem 10 \\ Polecenia w trybie konfiguracji interface'u: * ''ip address '' - ustawienie adresu, np: \\ ''ip address 192.168.0.1 255.255.255.0'' * ''no shutdown'' - włączenie interface'u \\ Uwaga: domyślnie interfejsy wbudowanego sprzętowego mostka są włączone, pozostałe są wyłączone *
''switchport access vlan '' - ustawia VLAN do którego należy port wbudowany sprzętowy mostek * ''switchport mode trunk'' - ustawia port wbudowanego sprzętowego mostka jako przesyłający (znakowane) dane z wielu VLANów * ''interface range …'' - konfiguruje kilka interfejsów naraz, działa jak dla omawianych wcześniej switchy * ''interface .'' – konfiguracja podinterfejsu, potrzebna jeśli na interfejsie przychodzą ramki z wielu vlanów (z odpowiednimi znacznikami) np. \\ ''interface //GigaEthernet 5.2//'' (skracając: ''interface //Gi5.2//'') \\ W trybie konfiguracji podinterfejsu - prompt **''(config-subif)#''**: * ''encapsulation dot1Q '' – przypisanie interfejsu do sieci vlan, np: \\ ''encapsulation dot1Q 2'' * ''ip address '' Dodatkowo: * ''ctrl+r'' odświeża bieżącą linię * ''ctrl+shift+6'' / ''ctrl+shift+6, x'' / ''ctrl+alt+6'' przerywa hostname lookup / ping etc. * ''undebug all'' wyłącza ''debug all'' ++++ Przykładowe wyniki poleceń |
Komunikat powitalny routera bez startowej konfiguracji – zawsze należy odpowiedzieć "nie": 
         --- System Configuration Dialog ---

Would you like to enter the initial configuration dialog? [yes/no]: no
Lista i stan interfejsów: 
Router#show ip interface brief
Interface                  IP-Address      OK? Method Status                Protocol
GigabitEthernet0           unassigned      YES unset  up                    up      
GigabitEthernet1           unassigned      YES unset  up                    up      
GigabitEthernet2           unassigned      YES unset  down                  down    
GigabitEthernet3           unassigned      YES unset  down                  down    
GigabitEthernet4           unassigned      YES unset  administratively down down    
GigabitEthernet5           unassigned      YES unset  up                    up      
Vlan1                      unassigned      YES unset  up                    up     

Router#show interfaces description 
Interface                      Status         Protocol Description
Gi0                            up             up       
Gi1                            up             up       
Gi2                            down           down     
Gi3                            down           down     
Gi4                            admin down     down     
Gi5                            up             up       
Vl1                            up             up
Lista i stan interfejsów wbudowanego switcha: 
Router#show interface status

Port    Name               Status       Vlan       Duplex Speed Type
Gi0                        connected    1          a-full  a-1000 10/100BaseTX
Gi1                        connected    1          a-full  a-1000 10/100BaseTX
Gi2                        notconnect   1            auto    auto 10/100BaseTX
Gi3                        notconnect   1            auto    auto 10/100BaseTX

Router#show vlan-switch 

VLAN Name                             Status    Ports
---- -------------------------------- --------- -------------------------------
1    default                          active    Gi0, Gi1, Gi2, Gi3
Konfiguracja wbudowanego switcha, po której będą trzy grupy portów: [Gi0] → Vlan 3, [Gi1,Gi2] → Vlan 2, [Gi3] → połączenie trunk: 
Router(config)#int gigabitEthernet 0
Router(config-if)#switchport access vlan 3
% Access VLAN does not exist. Creating vlan 3
Router(config-if)#exit
Router(config)#interface range gigabitEthernet 1-2  
Router(config-if-range)#switchport access vlan 2 
% Access VLAN does not exist. Creating vlan 2
Router(config-if-range)#exit
Router(config)#int gigabitEthernet 3
Router(config-if)#switchport mode trunk
Router(config-if)#end
Router#show interfaces status 

Port    Name               Status       Vlan       Duplex Speed Type
Gi0                        connected    3          a-full  a-1000 10/100BaseTX
Gi1                        connected    2          a-full  a-1000 10/100BaseTX
Gi2                        notconnect   2            auto    auto 10/100BaseTX
Gi3                        connected    trunk      a-full  a-1000 10/100BaseTX

Router#show vlan-switch

VLAN Name                             Status    Ports
---- -------------------------------- --------- -------------------------------
1    default                          active    
2    VLAN0002                         active    Gi1, Gi2
3    VLAN0003                         active    Gi0

Router#show interfaces trunk 

Port      Mode         Encapsulation  Status        Native vlan
Gi3       on           802.1q         trunking      1

Port      Vlans allowed on trunk
Gi3       1-4094

Port      Vlans allowed and active in management domain
Gi3       1-3

Port      Vlans in spanning tree forwarding state and not pruned
Gi3       1-3
Konfiguracja adresów IP na portach: 
Router(config)#int GigabitEthernet 4
Router(config-if)#ip addr 10.0.1.1 255.255.255.0
Router(config-if)#no shutdown
Router(config-if)#exit
Router(config)#int GigabitEthernet5
Router(config-if)#ip address 192.168.5.5 255.255.255.0
Router(config-if)#exit
Router(config)#interface Vlan 2
Router(config-if)#ip address 192.168.2.5 255.255.255.0 
Router(config-if)#exit
Router(config)#interface Vlan 3
Router(config-if)#ip address 192.168.3.5 255.255.255.0

Router#show ip interface brief 
Interface                  IP-Address      OK? Method Status                Protocol
GigabitEthernet0           unassigned      YES unset  up                    up      
GigabitEthernet1           unassigned      YES unset  up                    up      
GigabitEthernet2           unassigned      YES unset  down                  down    
GigabitEthernet3           unassigned      YES unset  up                    up      
GigabitEthernet4           10.0.1.1        YES manual down                  down    
GigabitEthernet5           192.168.5.5     YES manual up                    up      
Vlan1                      unassigned      YES unset  up                    up      
Vlan2                      192.168.2.5     YES manual up                    up      
Vlan3                      192.168.3.5     YES manual up                    up
Wyświetlenie i konfiguracja trasowania: 
Router#show ip route 
Codes: L - local, C - connected, S - static, R - RIP, M - mobile, B - BGP
       D - EIGRP, EX - EIGRP external, O - OSPF, IA - OSPF inter area 
       N1 - OSPF NSSA external type 1, N2 - OSPF NSSA external type 2
       E1 - OSPF external type 1, E2 - OSPF external type 2
       i - IS-IS, su - IS-IS summary, L1 - IS-IS level-1, L2 - IS-IS level-2
       ia - IS-IS inter area, * - candidate default, U - per-user static route
       o - ODR, P - periodic downloaded static route, H - NHRP, l - LISP
       a - application route
       + - replicated route, % - next hop override, p - overrides from PfR

Gateway of last resort is not set

      192.168.2.0/24 is variably subnetted, 2 subnets, 2 masks
C        192.168.2.0/24 is directly connected, Vlan2
L        192.168.2.5/32 is directly connected, Vlan2
      192.168.3.0/24 is variably subnetted, 2 subnets, 2 masks
C        192.168.3.0/24 is directly connected, Vlan3
L        192.168.3.5/32 is directly connected, Vlan3
      192.168.5.0/24 is variably subnetted, 2 subnets, 2 masks
C        192.168.5.0/24 is directly connected, GigabitEthernet5
L        192.168.5.5/32 is directly connected, GigabitEthernet5


Router(config)#ip route 172.23.0.0 255.255.0.0 192.168.3.1
Router(config)#ip route 172.31.3.0 255.255.255.0 192.168.3.1
Router(config)#ip route 172.22.0.0 255.255.0.0 192.168.2.1 
Router(config)#ip route 0.0.0.0 0.0.0.0 192.168.5.254

Router#sh ip route
Codes: L - local, C - connected, S - static, R - RIP, M - mobile, B - BGP
       D - EIGRP, EX - EIGRP external, O - OSPF, IA - OSPF inter area 
       N1 - OSPF NSSA external type 1, N2 - OSPF NSSA external type 2
       E1 - OSPF external type 1, E2 - OSPF external type 2
       i - IS-IS, su - IS-IS summary, L1 - IS-IS level-1, L2 - IS-IS level-2
       ia - IS-IS inter area, * - candidate default, U - per-user static route
       o - ODR, P - periodic downloaded static route, H - NHRP, l - LISP
       a - application route
       + - replicated route, % - next hop override, p - overrides from PfR

Gateway of last resort is 192.168.5.254 to network 0.0.0.0

S*    0.0.0.0/0 [1/0] via 192.168.5.254
S     172.22.0.0/16 [1/0] via 192.168.2.1
S     172.23.0.0/16 [1/0] via 192.168.3.1
      172.31.0.0/24 is subnetted, 1 subnets
S        172.31.3.0 [1/0] via 192.168.3.1
      192.168.2.0/24 is variably subnetted, 2 subnets, 2 masks
C        192.168.2.0/24 is directly connected, Vlan2
L        192.168.2.5/32 is directly connected, Vlan2
      192.168.3.0/24 is variably subnetted, 2 subnets, 2 masks
C        192.168.3.0/24 is directly connected, Vlan3
L        192.168.3.5/32 is directly connected, Vlan3
      192.168.5.0/24 is variably subnetted, 2 subnets, 2 masks
C        192.168.5.0/24 is directly connected, GigabitEthernet5
L        192.168.5.5/32 is directly connected, GigabitEthernet5
Testowanie łączności: 
Router#ping 172.31.3.9
Type escape sequence to abort.
Sending 5, 100-byte ICMP Echos to 172.31.3.9, timeout is 2 seconds:
.!!!!
Success rate is 80 percent (4/5), round-trip min/avg/max = 1/1/2 ms

Router#traceroute 172.31.3.9 numeric
Type escape sequence to abort.
Tracing the route to 172.31.3.9
VRF info: (vrf in name/id, vrf out name/id)
  1 192.168.3.1 60 msec 12 msec 20 msec
  2 10.56.22.100 40 msec 52 msec 28 msec
  3 10.153.97.3 32 msec 40 msec 40 msec
  4 172.31.3.9 84 msec 68 msec 72 msec
Użycie CDP do diagnostyki: 
Router#show cdp  neighbors
Capability Codes: R - Router, T - Trans Bridge, B - Source Route Bridge
                  S - Switch, H - Host, I - IGMP, r - Repeater, P - Phone, 
                  D - Remote, C - CVTA, M - Two-port Mac Relay 

Device ID        Local Intrfce     Holdtme    Capability  Platform  Port ID
MojRouter        Gig 3             125             R B S  C921-4P   Gig 0
II_pietro        Gig 1             144             R B S  C921-4P   Gig 0
TenZielony       Gig 5             174             R B S  C921-4P   Gig 3

Total cdp entries displayed : 3
++++ ==== [Ekstra] Symulacja routerów CISCO ==== Popularny emulator korzystający z rzeczywistych obrazów systemu operacyjnego – [[http://www.gns3.com/|GNS3]] – umie wirtualizować wiele routerów CISCO. Symulator sprzętu CISCO: https://www.netacad.com/courses/packet-tracer