Jan Kończak

Ta strona jest tylko do odczytu. Możesz wyświetlić źródła tej strony ale nie możesz ich zmienić.
===== Funkcje w powłoce =====

==== POSIX shell ====

Aby zdefiniować [[https://pubs.opengroup.org/onlinepubs/9699919799/utilities/V3_chap02.html#tag_18_09_05|funkcję]] w powłoce, należy użyć składni
''**//nazwa//() //treść//**'', gdzie //treść// powinna być [[https://pubs.opengroup.org/onlinepubs/9699919799/utilities/V3_chap02.html#tag_18_09_04|złożoną komendą]]
(np. ciągiem poleceń zamkniętych w ''{ … }'').
\\
Wywołanie takiej funkcji realizuje się przez ''//nazwa// [//argument//]...'', przy
czym wewnątrz funkcji zmienne ''$#'' oraz ''$1'', ''$2'', ... dotyczą właśnie
//argument//ów funkcji.
Wewnątrz funkcji można też używać polecenia ''return [//n//]'' które kończy funkcję
zwracając wartość //n// lub, jeśli nie podano //n//, wartość ''$?''.

Dla funkcji //nazwa// polecenie ''type //nazwa//'' zwróci przynajmniej informację
że //nazwa// jest funkcją, a w Bashu dodatkowo wyświetli jej ciało (podobnie jak
komenda ''declare -f //nazwa//'').

<html><div style="line-height:1em"><p>Przykład:</p><pre style="margin: 0 0 -1em 0"><span style="font-weight:bold;color:#00ff00;">user&#64;host</span><span style="font-weight:bold;color:#5c5cff;"> ~ $</span> colorEcho() {
&gt; case &quot;$1&quot; in
&gt;   red) CCODE=31;;
&gt;   green) CCODE=32;;
&gt;   blue) CCODE=34;;
&gt;   *) CCODE=5;;
&gt; esac
&gt; echo -ne &quot;\033[${CCODE}m&quot;;
&gt; echo -n &quot;$2&quot;;
&gt; echo -e &quot;\033[0m&quot;;
&gt; }
<span style="font-weight:bold;color:#00ff00;">user&#64;host</span><span style="font-weight:bold;color:#5c5cff;"> ~ $</span> colorEcho red riding hood
<span style="color:#cd0000;">riding
</span><span style="font-weight:bold;color:#00ff00;">user&#64;host</span><span style="font-weight:bold;color:#5c5cff;"> ~ $</span> colorEcho green &quot;anne of green gables&quot;
<span style="color:#00cd00;">anne of green gables</span>
</pre>
</html>
++++ Wynik type colorEcho |
<html>
<pre><span style="font-weight:bold;color:#7f7f7f;">user&#64;host</span><span style="font-weight:bold;color:#5c5cff;"> ~ $</span> type colorEcho
colorEcho jest funkcją
colorEcho ()
{
    case &quot;$1&quot; in
        red)
            CCODE=31
        ;;
        green)
            CCODE=32
        ;;
        blue)
            CCODE=34
        ;;
        *)
            CCODE=5
        ;;
    esac;
    echo -ne &quot;\033[${CCODE}m&quot;;
    echo -n &quot;$2&quot;;
    echo -e &quot;\033[0m&quot;
}
<span style="font-weight:bold;color:#00ff00;">user&#64;host</span><span style="font-weight:bold;color:#5c5cff;"> ~ $</span>
</pre></html>
++++
<html></div></html>

Inny przykład:
<code bash>
compressInDateDir() {
  [ $# -ge 2 ] || return 1
  TARNAME="$(readlink -f "$1")"
  shift
  WORKDIR="$(mktemp -dp. || mktemp -d)"
  [ "$WORKDIR" ] || return 1
  DATE=$(date +%Y_%m_%d)
  mkdir "$WORKDIR/$DATE"
  cp -al "$@" "$WORKDIR/$DATE"
  tar cJf "$TARNAME" -C "$WORKDIR" "$DATE"
  rm -rf "$WORKDIR"
}
</code>

==== Bash ====

Powłoka Bash wprowadza parę rozszerzeń do funkcji. \\
Po pierwsze, w Bashu można poprzedzić funkcję słowem kluczowym ''function''.\\
Po drugie, **w Bashu można deklarować lokalne zmienne wewnątrz funkcji
poprzedzając ich nazwę słowem kluczowym ''local''**.<html>
<pre style="line-height:1em">
<span style="font-weight:bold;color:#00ff00;">user&#64;host</span><span style="font-weight:bold;color:#5c5cff;"> ~ $</span> X=5;
<span style="font-weight:bold;color:#00ff00;">user&#64;host</span><span style="font-weight:bold;color:#5c5cff;"> ~ $</span> up() { X=$((X+$1)); echo $X; }
<span style="font-weight:bold;color:#00ff00;">user&#64;host</span><span style="font-weight:bold;color:#5c5cff;"> ~ $</span> up 1
6
<span style="font-weight:bold;color:#00ff00;">user&#64;host</span><span style="font-weight:bold;color:#5c5cff;"> ~ $</span> up 1
7
<span style="font-weight:bold;color:#00ff00;">user&#64;host</span><span style="font-weight:bold;color:#5c5cff;"> ~ $</span> up() { local X=$((X+$1)); echo $X; }
<span style="font-weight:bold;color:#00ff00;">user&#64;host</span><span style="font-weight:bold;color:#5c5cff;"> ~ $</span> up 1
8
<span style="font-weight:bold;color:#00ff00;">user&#64;host</span><span style="font-weight:bold;color:#5c5cff;"> ~ $</span> up 1
8
<span style="font-weight:bold;color:#00ff00;">user&#64;host</span><span style="font-weight:bold;color:#5c5cff;"> ~ $</span> echo $X
7
</pre></html>

==== Ćwiczenia ====

~~Zadanie.#~~
Napisz funkcję która wyświetla ''hello world''.

~~Zadanie.#~~
Napisz funkcję przyjmującą dwa argumenty: liczbę (ilość powtórzeń) i tekst.
Funkcja ma wypisać na standardowe wyjście podany tekst podaną ilość razy.

~~Zadanie.#~~
Napisz funkcję przyjmującą jako argument nazwę pliku. Jeśli taki plik nie
istnieje, w wyniku działania funkcji taki plik ma zostać utworzony bez praw
dostępu dla grupy i pozostałych.
\\
Możesz użyć polecenia ''umask'' (lepsze rozwiązanie) lub ''chmod'' (gorsze
rozwiązanie).

~~Zadanie.#~~
Napisz funkcję zastępującą program ''tree'': funkcja ma przeszukać w głąb (DFS)
pliki zaczynając od podanego katalogu i wypisać dla każdego pliku jego nazwę
z odpowiednimi wcięciami.

<small>
~~Zadanie.#~~
Napisz funkcję liczącą rekurencyjne silnię i wypisującą jej wynik na standardowe wyjście.
</small>

===== Obsługa sygnałów =====

Komendą ''[[https://pubs.opengroup.org/onlinepubs/9699919799/utilities/V3_chap02.html#tag_18_28|trap]] //polecenie// //SYGNAŁ//''
można ustawić obsługę podanego //SYGNAŁ//u oraz, podając zamiast nazwy sygnału
słowo EXIT, ustawić polecenie do wykonania bezpośrednio przed zakończeniem
procesu powłoki.
\\
**W powłoce obsługa sygnału ustawiona komendą ''trap'' jest wykonywana
bezpośrednio po zakończeniu polecenia w trakcie którego odebrano sygnał.**
\\
Polecenie musi być podane jako ciąg tekstu.
\\
Polecenie ustawione jako EXIT nie jest wykonywane tylko jeśli powłoka kończy
pracę w wyniku sygnału KILL lub polecenia ''exec''.
\\
Składnia ''trap - //SYGNAŁ//'' przywraca domyślną obsługę sygnału.

~~Zadanie.#~~
Dodaj obsługę sygnału INT (generowanego przez ''Ctrl+c'') do skryptu
wykonującego ''sleep //czas//'' oraz ''echo //tekst//''. Porównaj przerwanie
komendy ''sleep'' sygnałem INT z przerwaniem skryptu sygnałem INT.

~~Zadanie.#~~
Stwórz w skrypcie plik tymczasowy komendą ''mktemp''. Ustaw obsługę zdarzenia
wyjścia z powłoki tak, by usuwała ten plik i wyświetlała tekst.
Umieść w skrypcie komendę ''sleep //czas//'' oraz ''echo //tekst//''.
\\       • Porównaj przerwanie komendy ''sleep'' sygnałem INT z przerwaniem skryptu sygnałem INT
\\       • Sprawdź czy przerwanie skryptu sygnałem TERM usuwa plik.
\\       • Sprawdź czy przerwanie skryptu sygnałem KILL usuwa plik.

===== To co nie trafiło gdzie indziej =====

=== source ===

Komenda ''[[https://pubs.opengroup.org/onlinepubs/9699919799/utilities/V3_chap02.html#tag_18_18|.]]  //plik//'' (i komenda ''source //plik//'' w Bashu) uruchamiają
polecenia z podanego pliku w bieżącej powłoce (tzn. tak jakby były wpisane z klawiatury).

~~Zadanie.#~~
Wpisz do pliku //plik// ustawienie wartości kilku zmiennym.
Wczytaj ten plik komendą ''.'' (lub ''source'') i sprawdź wartości tych
zmiennych.

~~Zadanie.#~~
Wpisz do pliku //plik// polecenie ''exit''. Nadaj mu prawa do wykonywania.
Wykonaj ten plik (tzn. wykonaj ''./plik'') oraz użyj komendy ''.'' na tym pliku
(tzn. wykonaj ''. ./plik'').

=== eval i exec ===

Komenda ''[[https://pubs.opengroup.org/onlinepubs/9699919799/utilities/V3_chap02.html#tag_18_19|eval]]''
wykonuje podaną jako tekst komendę. 

Komenda ''[[https://pubs.opengroup.org/onlinepubs/9699919799/utilities/V3_chap02.html#tag_18_20|exec]]''
zawierająca tylko przekierowania ustawia podane przekierowania dla powłoki (było
przy okazji przekierowań), natomiast z podaną komendą zastępuje powłokę podanym
poleceniem.

~~Zadanie.#~~
Umieść w skrypcie ''eval xterm'' oraz ''echo eval'' i uruchom ten skrypt. \\
Następnie umieść w skrypcie ''exec xterm'' oraz ''echo exec'' i uruchom ten skrypt.

=== yes ===

Komenda ''yes [//tekst//]'' wypisuje w kółko //tekst// na standardowe wyjście.
Domyślnie wypisuje tekst ''y''.
\\
''yes'' jest używane do generowania odpowiedzi dla programów które pytają ''czy
na pewno chcesz...'' i nie mają przełącznika który wyłącza takie pytania.

~~Zadanie.#~~
Stwórz pliki ''//plik_1//'', ''//plik_2//'', … , ''//plik_9//''.
Spróbuj je usunąć komendą ''rm -i plik_?''. Połącz tą komendę z komendą ''yes''
tak żeby ''yes'' potwierdził usunięcie plików.

=== basename i dirname ===

Program ''[[https://pubs.opengroup.org/onlinepubs/9699919799/utilities/basename.html#tag_20_07|basename]] //ścieżka// [//rozszerzenie//]'' wypisuje na standardowe wyjście nazwę pliku
wskazanego ścieżką, opcjonalnie usuwając z nazwy //rozszerzenie//.

Program ''[[https://pubs.opengroup.org/onlinepubs/9699919799/utilities/dirname.html#tag_20_35|dirname]] //ścieżka//'' wypisuje na standardowe wyjście katalog w którym znajduje się plik 
wskazany ścieżką.

''$(basename "$//X//")''  i ''$(dirname "$//X//")'' w wielu przypadkach można zastąpić przez ''${//X//##*/}'' i ''${//X//%/*}''. Należy pamiętać, że ''basename'' i ''dirname'', w odróżnieniu od podstawień, poradzą sobie ze zniekształconymi ścieżkami.

~~Zadanie.#~~
Przetestuj ''basename'' i ''dirname'' dla:
\\       • ''../../../etc/passwd''
\\       • ''/usr/share/icons/hicolor/''
\\       • ''plik''

=== fc ===

Komenda ''[[https://pubs.opengroup.org/onlinepubs/9699919799/utilities/fc.html#tag_20_44|fc]]'' tworzy plik tymczasowy, wstawia do niego poprzednią komendę z historii, otwiera
ten plik w edytorze tekstu, a po zamknięciu edytora wykonuje poprawioną komendę.

~~Zadanie.#~~
Wykonaj jakąś długą komendę (np. ''for X in $(grep -lR 'terminal' /usr/share/applications/); do grep "Name" $X; done''), następnie wpisz ''fc'', zmodyfikuj ją i wykonaj.

===== Tablice w Bashu [extra] =====

Poza zwykłymi zmiennymi, powłoka Bash wspiera zwykłe tablice (indeksowane
kolejnymi liczbami naturalnymi) oraz tablice asocjacyjne (indeksowane tekstowymi
kluczami).

Skrócony opis poniżej; pełen w [[https://www.gnu.org/software/bash/manual/html_node/Arrays.html|podręczniku Basha]]. 

==== Zwykłe ====

Zwykłą tablicę o nazwie ''//TABLICA//'' tworzy się przez:
  * komendę: ''declare -a TABLICA''
  * przypisanie pustej tablicy: ''TABLICA=()''
  * przypisanie tablicy z zawartością: ''TABLICA=(//wartość0// [//wartość1//]...)''
  * ustawienie wartości elementu tablicy: ''TABLICA[//0//]=//wartość//''

Dodanie nowych elementów pod wskazany indeks realizuje się komendą
''TABLICA[//indeks//]=//wartość//'', natomiast dodanie na koniec komendą
''TABLICA+=(//wartość1// [//wartość2//]...)''.
  
Odwołanie się do zmiennej //TABLICA// spowoduje:
  * ''$TABLICA'' podstawi wartość elementu pod indeksem 0
  * ''${TABLICA[//indeks//]}'' podstawi wartość elementu pod indeksem //indeks//
  * ''${TABLICA[@]}'' podstawi wszystkie wartości w tablicy 
  * ''${!TABLICA[@]}'' podstawi wszystkie indeksy w tablicy 
  * ''${#TABLICA[@]}'' podstawi ilość elementów
  
==== Asocjacyjne ====

Asocjacyjną tablicę o nazwie ''//TABLICA//'' tworzy się przez komendę ''declare -A TABLICA''.

Dodanie nowych elementów można wykonywać przez:
  * ''TABLICA[//klucz//]=//wartość//''
  * ''TABLICA+=([klucz1]=wartość1 [klucz2]=wartość2 ...)''       (uwaga: tutaj ''['' są elementem składni)
  * ''TABLICA+=(klucz1 wartość1 klucz2 wartość2 ...)''
Przy czym dwie ostatnie składnie, przy zastąpieniu ''+='' przez ''='', służą do
nadpisania tablicy podaną listą kluczy i wartości.

Odwoływanie się do tablicy asocjacyjnej jest identyczne jak dla zwykłej.

===== xargs i parallel =====

==== xargs ====

Program ''**[[https://pubs.opengroup.org/onlinepubs/9699919799/utilities/xargs.html#tag_20_158|xargs]]** //program//'' czyta ze standardowego wejścia kolejne nazwy i wykonuje
''//program//'' z tymi nazwami jako argumentem.
\\
''xargs'' jest głównie wykorzystywany w potokach, do uruchomienia podanego
programu z listą argumentów generowanych przez potok.

<small>
Poglądowo, np. ''potok | xargs program'' wykonuje mniej więcej ''program $(potok)'',
natomiast np.  ''potok | xargs -n1 program'' wykonuje mniej więcej ''for ARG in $(potok); do program $ARG; done'', ale potok i program są wywoływane jednocześnie.
</small>

Domyślnie ''xargs //program//'' wykonuje //program// wpisując na koniec listy
argumentów wszystkie przeczytane nazwy naraz.
\\
Można określić po ile argumentów naraz
ma być wstawianych na koniec podanej komendy przełącznikiem ''-n'':
<html><pre style="line-height:1em"><span style="font-weight:bold;color:#00ff00;">user&#64;host</span><span style="font-weight:bold;color:#5c5cff;"> ~ $</span> seq 5 | xargs echo -e
1 2 3 4 5
<span style="font-weight:bold;color:#00ff00;">user&#64;host</span><span style="font-weight:bold;color:#5c5cff;"> ~ $</span> seq 5 | xargs -n 2 echo -e
1 2
3 4
5
</pre></html>

Można też użyć przełącznika ''-I //słowo//'' do wskazania w które miejsce linii
poleceń ma być wstawiony każdy argument (co implikuje uruchomienie komendy osobno
dla każdego argumentu):
<html><pre style="line-height:1em"><span style="font-weight:bold;color:#00ff00;">user&#64;host</span><span style="font-weight:bold;color:#5c5cff;"> ~ $</span> seq 3 | xargs -I ARG echo &quot;&gt;&gt;ARG&lt;&lt; &gt;&gt;ARG&lt;&lt;&quot;
&gt;&gt;1&lt;&lt; &gt;&gt;1&lt;&lt;
&gt;&gt;2&lt;&lt; &gt;&gt;2&lt;&lt;
&gt;&gt;3&lt;&lt; &gt;&gt;3&lt;&lt;
</pre></html>

Polecenie ''xargs'' rozdziela standardowe wejście po dowolnych białych znakach,
co powoduje problemy np. ze spacjami.
\\
Większość implementacji polecenia ''xargs'' rozumie przełącznik ''-0''
rozdzielający nazwy znakiem ''\0'':
<html><pre style="line-height:1em">
<span style="font-weight:bold;color:#00ff00;">user&#64;host</span><span style="font-weight:bold;color:#5c5cff;"> ~ $</span> fortune
BOFH Excuse #443:
Zombie processes detected,
machine is haunted.
<span style="font-weight:bold;color:#00ff00;">user&#64;host</span><span style="font-weight:bold;color:#5c5cff;"> ~ $</span> fortune | xargs -n1 echo &quot; *&quot;
 * BOFH
 * Excuse
 * #443:
 * Zombie
 * processes
 * detected,
 * machine
 * is
 * haunted.
<span style="font-weight:bold;color:#00ff00;">user&#64;host</span><span style="font-weight:bold;color:#5c5cff;"> ~ $</span> fortune | tr &apos;\n&apos; &apos;\0&apos; | xargs -n1 -0 echo &quot; *&quot;
 * BOFH Excuse #443:
 * Zombie processes detected,
 * machine is haunted.
</pre></html>
Przykładowe przełączniki dla różnych programów generujące znak ''\0'' do
oddzielenia kolejnych elementów opisuje nawet [[https://en.wikipedia.org/wiki/Xargs#Separator_problem|Wikipedia dla hasła xargs]].

[[https://www.gnu.org/software/findutils/manual/html_node/find_html/xargs-options.html|GNU xargs]]
(zwykle domyślny w Linuksie) rozumie też przełącznik ''-P [//num//]'' który pozwala
uruchomić //num// równoległych procesów (jeśli podano ''-P'' bez argumentów,
odpalane jest tyle procesów z ilu rdzeni można skorzystać).

~~Zadanie.#~~
Stwórz katalogi o nazwach ''001'', ''002'', ''003'', ..., ''999'' używając
''xargs''.

~~Zadanie.#~~
Policz sumy kontrolne MD5  dla plików ''*.pdf'' znalezionych narzędziem
''locate'' w katalogu ''/usr/share/''.
\\
Wykonaj to zadanie zarówno używając ''xargs'' jak i używając pętli w powłoce.

~~Zadanie.#~~
Skopiuj pliki z katalogu ''/usr/include'' zawierające tekst
''typedef signed char'' do katalogu ''/tmp/'' używając xargs.
\\
Komenda ''grep'' z przełącznikiem ''-l'' wypisuje tylko nazwy pasujących plików,
a z przełącznikiem ''-R'' szuka rekurencyjnie.

==== GNU parallel [ekstra] ====

Do uruchamiania współbieżnie m. inn. programu dla argumentów czytanych ze
standardowego wejścia można też wykorzystać program [[https://en.wikipedia.org/wiki/GNU_parallel|parallel]]. Dla tego zastosowania jest praktycznie zamiennikiem ''xargs''.
\\
Z odpowiednimi argumentami ''parallel'' pozwala też uruchamiać dowolne zadania
współbieżnie kontrolując ilość jednocześnie uruchomionych zadań.
\\
Więcej informacji na [[https://www.gnu.org/software/parallel/|gnu.org/software/parallel]].


~~META:
language = pl
~~
Jan Kończak

Narzędzia użytkownika

Narzędzia witryny

Narzędzia strony
