Podstawowe narzędzia sieciowe w Linuksie

(Tekstowa) powłoka systemowa (shell), terminal, konsola.
Programy np. xfce4-terminal, konsole

Zmiana użytkownika – su
Wykonania programu na prawach innego użytkownika – sudo
Użycie sudo do uruchomienia shella z prawami roota: sudo -s (lub sudo su lub sudo -i)

Historia w konsoli: strzałki góra/dół, history, ctrl+r, fc

Obsługa polecenia less (wykonaj dla przykładu: convert -h | less albo man less):

• przewianie: strzałki, page up / page down
• / wyszukuje
  • n – następne wystąpienie
  • N – poprzednie
• g – początek dokumentu; G – koniec
• q – wyjście

Wzór polecenia ([1]):
polecenie {jeden|z|wielu} <argument1> [-opcja1 <argument2>] --długa_opcja=<argument3> [opcja2]

Przykład polecenia:
polecenie jeden 42 [-opcja1 foo] --długa_opcja=x

Co trzeba wpisać w konsolę:
polecenie jeden 44 -oja1 baz --długa_opcja=x

Pomoc wbudowana w polecenia:

• tracepath -h
• netstat -h
• ip a h
• ifconfig -h

Podręcznik systemowy – komenda man i towarzyszące, np:

• man tracepath
• man ip
• apropos – lista stron które w tytule mają podane słowo, np. apropos network
• whatis – tytuły stron pod podaną nazwą, np. whatis write

Pakiet narzędzi net-tools powstał w 1983 roku, początkowo w systemie BSD. Od tego czasu jest utrzymywany, jednak od przeszło 10 lat jest uznawany za przstarzały i nie jest rozwijany dalej.
W skład wchodzą:
arp dnsdomainname domainname hostname ifconfig ipmaddr iptunnel mii-tool nameif netstat nisdomainname plipconfig rarp route slattach ypdomainname

Około roku 2000 stworzono pakiet iproute2, mający zastąpić net-tools (i inne, powstałe by udostępnić użytkownikom nowe możliwości jądra systemu Linux).
Pakiet iproute2 zawiera następujące polecenia:
arpd ctstat genl ifcfg ifstat ip lnstat nstat routef routel rtacct rtmon rtpr rtstat ss tc

(Narzędzia: omawiane | ważne albo popularne | mocno przestarzałe, mało znane albo zbędne)

• http://www.linuxfoundation.org/collaborate/workgroups/networking/net-tools
• http://www.linuxfoundation.org/collaborate/workgroups/networking/iproute2
• http://pl.wikibooks.org/wiki/Sieci_w_Linuksie/iproute2
• man ifconfig ip-link ip-address

• iputils [1] - narzędzia arping clockdiff ipg ping ping6 rarpd rdisc tftpd tracepath tracepath6 traceroute6
• traceroute
• mtr
• wireshark [2]

Stara instrukcja uruchamiania wiresharka dla osób które używają sudo -i lub sudo -s lub sudo su zamiast su:

Karta sieciowa a interfejs sieciowy.

Interface'y można podzielić na fizyczne (reprezentują fizyczne urządzenia sieciowe) i wirtualne (reszta).

Wszystkie argumenty polecenia ip można dowolnie skracać, ale jeśli skróty kolidują, narzędzie wybiera jedno rozwinięcie zamiast wyświetlić komunikat o błędzie (sic!).
Np. ip link show można zapisać jako ip l sh, ale ip l s jest już traktowane jako ip link set

Tradycyjne nazwy urządzeń:

• loopback lo
• przewodowe karty sieciowe eth
• bezprzewodowe karty sieciowe wlan, ath, wifi, radio
• firewire, infiniband ib
• urządzenia wirtualne, mostki, tunele etc. veth, dummy; br, tun, tap; sit, tnl, ppp, vpn, gre

Około 2015 roku w systemie Linux zmieniono sposób nadawania nazw urządzeniom.
Stąd można spotkać nazwy: eno1, sls1, wwp2s0, wlx78e7d1ea46da

Wcześniej to, która karta sieciowa dostanie który numer (eth0, eth1) było trudne do przewidzenia (ale stałe dla danej konfiguracji sprzętowej).
Co gorsza, kolejność po dodaniu nowej karty sieciowej lub awarii jednej z kart mogła ulec zmianie.
Więcej szczegółów: [1] [2]

• ping <cel>
• traceroute {-I|-T} <cel> Z uwagi na firewall Politechniki proszę używać opcji -I lub -T, która go skutecznie omija
• mtr <cel>

Jako cel można podać adres IP (np. ping 150.254.30.29) lub nazwę słowną (przykładowo: ping cs.put.poznan.pl, ping lab-net-1)

Inne podejście w net-tools i w iproute2 - ifconfig dla jednego urządzenia przydziela tylko jeden adres IPv4.

Uwaga! Każdy adres bez maski polecenie ip interpretuje jako adres z maską /32

Polecenie ifconfig pozwala na zmianę wielu ustawień naraz, dla przykładu poniższe polecenie ustawi adres i włączy interfejs:
ifconfig dummy0 192.168.0.1 netmask 255.255.255.0 up

/ # ip a
10: eth0: <BROADCAST,MULTICAST,UP,LOWER_UP> mtu 1500 qdisc noqueue state UP group default qlen 1000
    link/ether da:a8:fb:92:2d:df brd ff:ff:ff:ff:ff:ff link-netnsid 0
    inet 192.168.5.2/30 brd 192.168.5.3 scope link eth0
       valid_lft forever preferred_lft forever
    inet 172.19.67.0/19 brd 172.19.95.255 scope global eth0:1
       valid_lft forever preferred_lft forever
    inet 10.42.0.238/24 scope global eth0
       valid_lft forever preferred_lft forever
    inet6 fe80::d8a8:fbff:fe92:2ddf/64 scope link 
       valid_lft forever preferred_lft forever

/ # ifconfig
eth0      Link encap:Ethernet  HWaddr DA:A8:FB:92:2D:DF  
          inet addr:192.168.5.2  Bcast:192.168.5.3  Mask:255.255.255.252
          inet6 addr: fe80::d8a8:fbff:fe92:2ddf/64 Scope:Link
          UP BROADCAST RUNNING MULTICAST  MTU:1500  Metric:1
          RX packets:1326 errors:0 dropped:0 overruns:0 frame:0
          TX packets:1063 errors:0 dropped:0 overruns:0 carrier:0
          collisions:0 txqueuelen:1000 
          RX bytes:2681637 (2.5 MiB)  TX bytes:123670 (120.7 KiB)

eth0:1    Link encap:Ethernet  HWaddr DA:A8:FB:92:2D:DF  
          inet addr:172.19.67.0  Bcast:172.19.95.255  Mask:255.255.224.0
          UP BROADCAST RUNNING MULTICAST  MTU:1500  Metric:1

Do wyświetlenia listy interfejsów i adresów IP służy m. inn. komenda ipconfig, domyślnie pokazująca tylko aktywne interfejsy; ipconfig /all pokaże wszystkie.
Adresy IP można ustawić z "okienek". Garść zrzutów z ekranu tutaj: http://www.tp-link.com.pl/faq-14.html
Z linii poleceń należy użyć komendy netsh, kontekstu netsh interface ip https://technet.microsoft.com/en-us/library/bb490943.aspx
Windows dostarcza z systemem programy ping (przełączniki nie są zgodne; patrz ping /?) i tracert.