Narzędzia sieciowe
==================

Konfiguracja w systemie Linux
-----------------------------

Stacja z zainstalowanym systemem Linux pełni w sieci Internet jedną z dwóch ról:

    * **komputer** -- wysyła i odbiera pakiety sieciowe
    * **ruter** -- wysyła, odbiera pakiety, przekazuje pakiety między stacjami w sieci

Każdy komputer jest dołączony do sieci komputerowej przez co najmniej jedną kartę
sieciową. Dana karta związana jest z pewną technologią sieci lokalnej, np. Ethernet, FDDI,
Token Ring itd.

Karta sieciowa stanowi dla komputera interfejs fizyczny, łączący komputer z siecią (ninterfejs
ethernetowym). Z każdym interfejsem fizycznym związany jest adres sprzętowy: **MAC**.

Z kolei interfejs logiczny jest punktem dostępu do sieci logicznej (np. sieci IP). Każdy
interfejs logiczny posiada adres IP. W systemie Linux z danym interfejsem fizycznym może
być związanych wiele interfejsów logicznych. Tj. karta sieciowa może
mieć wiele adresów IP. 

Każdy interfejs fizyczny i logiczny posiada swój numer, np. 

    * ``eth0`` określa interfejs fizyczny -- kartę nr ``0`` w technologii Ethernet i jednocześnie domyślny interfejs logiczny (jeśli karta jest związana z jednym adresem IP)
    * ``eth0:1`` określa interfejs logiczny nr ``1`` przy interfejsie fizycznym ``eth0``

Typowe nazwy urządzeń:

    * ``lo`` -- pętla zwrotna (*loopback*)
    * ``eth`` -- przewodowe karty sieciowe (*ethernet*)
    * ``wlan``, ``ath``, ``wifi``, ``radio`` -- bezprzewodowe karty sieciowe
    * ``firewire``, ``ib`` -- firewire, infiniband
    * urządzenia wirtualne, mostki, tunele:

        * ``dummy``
        * ``br``, ``tun``, ``tap``
        * ``sit``, ``tnl``, ``ppp``, ``vpn``, ``gre``

    * `PredictableNetworkInterfaceNames <http://www.freedesktop.org/wiki/Software/systemd/PredictableNetworkInterfaceNames/>`_:
 
        * ``eno1`` 
        * ``sls1``
        * ``wwp2s0``
        * ``wlx78e7d1ea46da``



Pakiety
-------

Pakiet ``net-tools`` powstał w 1983 roku (początkowo w systemie BSD).
Od tego czasu jest utrzymywany, jednak od przeszło 10 lat nie jest rozwijany.

Skład pakietu:

    * *arp* 
    * dnsdomainname 
    * domainname 
    * **hostname** 
    * *ifconfig* 
    * ipmaddr 
    * *iptunnel* 
    * mii-tool 
    * nameif 
    * *netstat* 
    * nisdomainname 
    * plipconfig 
    * *rarp* 
    * *route* 
    * slattach 
    * ypdomainname

Pakiet ``iproute2`` powstał około roku 2000 żeby zastąpić starsze pakiety (w tym ``net-tools``) i dać dostęp do nowych możliwości kernela.

Skład pakietu:

    * arpd 
    * ctstat 
    * genl 
    * ifcfg 
    * ifstat 
    * **ip** 
    * lnstat 
    * nstat 
    * routef 
    * routel 
    * rtacct 
    * rtmon 
    * rtpr 
    * rtstat 
    * *ss* 
    * *tc*

Inne narzędzia:

    * iputils:

        * narzędzia 
        * arping 
        * clockdiff 
        * ipg 
        * **ping** 
        * ping6 
        * rarpd 
        * rdisc 
        * tftpd 
        * *tracepath*
        * tracepath6 
        * traceroute6

    * **traceroute**
    * **mtr**

Polecenie ``ip``
----------------

Pomoc: ``ip [argumenty] help``, np.:

    * ``ip addr help``
    * ``ip link help``

Czytanie pomocy::

    Usage: ip [ OPTIONS ] OBJECT { COMMAND | help }
           ip [ -force ] -batch filename
    where  OBJECT := { link | addr | addrlabel | route | rule | neigh | ntable |
                       tunnel | tuntap | maddr | mroute | mrule | monitor | xfrm |
                       netns | l2tp | tcp_metrics | token }
           OPTIONS := { -V[ersion] | -s[tatistics] | -d[etails] | -r[esolve] |
                        -f[amily] { inet | inet6 | ipx | dnet | bridge | link } |
                        -4 | -6 | -I | -D | -B | -0 |
                        -l[oops] { maximum-addr-flush-attempts } |
                        -o[neline] | -t[imestamp] | -b[atch] [filename] |
                        -rc[vbuf] [size]}
                        
Argumenty polecenia ``ip`` można dowolnie skracać, ale jeśli skróty kolidują, narzędzie samodzielnie wybiera rozwinięcie, więc wskazana jest ostrożność.
Np. ``ip link show`` można zapisać jako ``ip l sh``, ale ``ip l s`` jest już traktowane jako ``ip link set``.


Konfiguracja urządzeń
"""""""""""""""""""""

Pokazanie stanu urządzeń;

    * ``ip link show`` -- wszystkie urządzenia
    * ``ip link show dev eth0`` -- urządzenie ``eth0``


Podniesienie/zatrzymanie urządzenia ``eth0``:

    * ``ip link set dev eth0 up``
    * ``ip link set dev eth0 down``

Adresy IP
"""""""""

Pokazanie adresów ip urządzeń;

    * ``ip addr show`` -- wszystkie urządzenia
    * ``ip addr show dev eth0`` -- urządzenie ``eth0``

Przypisanie, usunięcie adresu ``10.0.0.1/25`` do/z urządzenia ``eth0``:

    * ``ip addr add dev eth0 10.0.0.1/25``
    * ``ip addr del dev eth0 10.0.0.1/25``

**Uwaga!** podanie maski jest **niezbędne**, w przeciwnym wypadku maska jest
ustawiana jako ``/32``.

Usunięcie wszystkich adresów urządzenia ``eth0``: 

    * ``ip addr flush dev eth0``

Przydatne komendy
-----------------

    #. Identyfikacja urządzenia: ``ethtool -p eth0``
    #. Sprawdzenie dostępności hosta: ``ping HOST``
    #. Ścieżka do hosta: ``traceroute HOST``, ``mtr HOST``

Materiały
---------

* `Skrypt, M. Kalewski <http://www.cs.put.poznan.pl/mkalewski/documents/sk.php>`_
* `Skrypt, J. Kończak <http://www.cs.put.poznan.pl/jkonczak/>`_
* `Predictable Network Interface Names <http://www.freedesktop.org/wiki/Software/systemd/PredictableNetworkInterfaceNames/>`_

Narzędzia
"""""""""
* http://www.linuxfoundation.org/collaborate/workgroups/networking/net-tools
* http://www.linuxfoundation.org/collaborate/workgroups/networking/iproute2
* http://pl.wikibooks.org/wiki/Sieci_w_Linuksie/iproute2