Polskie Towarzystwo Informatyczne
NUMER ARCHIWALNY:     7 / 87 rok VIII | lipiec 1989
Archiwum
Menu chronologiczne Menu tematyczne


Polskie Towarzystwo Informatyczne

Konferencje MFCS
 
Co oznacza skrót MFCS?
 
                MFCS jest skrótem angielskiego terminu Mathematical Foundations of Computer Science (matematyczne podstawy informatyki). Termin ten został wprowadzony pod koniec lat sześćdziesiątych. Był to okres ogromnego rozwoju badań podstawowych w informatyce. Zjawiska, z którymi spotykali się programiści, musiały ich naprowadzać na pytania podstawowe, np. czy dany problem da się w ogóle rozwiązać, czy istnieje optymalny program rozwijający dane zadanie, czy istnieje rozwiązanie problemu mające pewne określone właściwości itp. Odpowiedzi na takie pytania można poszukiwać stosując metody formalne wywodzące się z podstaw matematyki. Stąd termin MFCS, dosyć powszechnie używany także obecnie.
 
Jaki charakter mają konferencje MFCS?
 
                Konferencje MFCS są to międzynarodowe sympozja naukowe. Są na nich prezentowane najnowsze wyniki prac badawczych. Referaty zgłaszane na konferencję ocenia Komitet Programowy grupujący uczonych z różnych krajów. Spośród nadesłanych referatów wybiera on 30 do 40 prac. Ponadto organizatorzy zapraszają kilku uczonych do wygłoszenia dłuższych referatów. Konferencja trwa tydzień. Językiem oficjalnym jest angielski.
 
Czy konferencje MFCS różnią się od innych tego typu spotkań?
 
                Wyróżnikiem konferencji MFCS jest fakt, że były one praktycznie pierwszym miejscem spotkań informatyków ze wschodu i z zachodu. Od pewnego czasu obserwujemy powstawanie i rozwój nowych tego rodzaju spotkań. Konferencje MFCS cieszą się dużą estymą i na gruncie europejskim ich poziom może być porównywany z sympozjami ICALP (International Conference on Automata, Languages and Programming). Z kolei te dwie coroczne konferencje są wysoko cenione przez badaczy amerykańskich, choć zapewne nie dorównują najlepszym spotkaniom: STOC (Symposia on Theory of Computation ACM) i FOCS (Foundations of Computer Science IEEE). Konferencje MFCS nie utraciły też nigdy związków z problematyką wyrastającą z praktyki programistycznej.
 
Kiedy powstała idea konferencji MFCS?
 
                Idea konferencji MFCS powstała w roku 1972. Inicjatorami pierwszej konferencji MFCS byli Z. Pawlak i H. Rasiowa. Intencją pomysłodawców było stworzenie okazji do zaprezentowania wyników osiągniętych przez młodszych (wtedy) pracowników naukowych szerszemu gremium badaczy i nawiązanie kontaktów z naukowcami z zagranicy. Oferta polskich badaczy składała się z nowych wyników w semantyce języków programowania i w logice programów. Konferencja odbyła się w sierpniu 1972 roku w Jabłonnie pod Warszawą; zorganizowały ją Centrum Obliczeniowe Polskiej Akademii Nauk i Instytut Maszyn Matematycznych Uniwersytetu Warszawskiego. Podczas tej konferencji Z. Pawiak z Polskiej Akademii Nauk i H. Rasiowa z Uniwersytetu Warszawskiego zaproponowali organizowanie regularnych spotkań tego typu. J. Bečvar, K. Čulik, J. Gruska i I. Havel z Czechosłowacji podchwycili ten pomysł i zaproponowali zorganizowanie następnej konferencji w Czechosłowacji. Odbyła się ona we wrześniu 1973 roku w Štrbskim Plesie. I tak powstała idea konferencji MFCS, ugruntowana już dziś wieloletnią tradycją.
 
Krótka historia konferencji MFCS
 
                Od roku 1972 odbyło się łącznie trzynaście konferencji MFCS. W latach 1972–1981 organizowano je naprzemiennie w Polsce i Czechosłowacji. (Pisaliśmy już o tym w Biuletynie PTI 1989, nr 2–3.) W roku 1982 planowana konferencja MFCS się nie odbyła. Jak łatwo policzyć, miała być zorganizowana w Polsce. Cóż się stało? Wprowadzenie stanu wojennego uniemożliwiło zorganizowanie wielu spotkań i konferencji naukowych, m. in. MFCS. Liczono, że w roku 1983 uda się zorganizować ją w Polsce. Niestety, kolejny rok minął, a konferencja się nie odbyła. W następnym roku, tj. 1984, strona czechosłowacka zdecydowała się zorganizować kolejne konferencje na swoim terenie. A zatem w latach 1984, 1986 i 1988 odbyły się one w Czechosłowacji. Lata nieparzyste, które przypadły stronie polskiej, były latami bez konferencji MFCS. Rok bieżący jest rokiem, w którym zdecydowano się wreszcie na zorganizowanie jej w Polsce. Miejmy nadzieję, że w ten sposób odrodzi się tradycja współorganizowania tych międzynarodowych spotkań naukowych pożytecznych dla polskiej informatyki.
 
Tematyka konferencji MFCS
 
                Poniżej omawiamy główne działy informatyki teoretycznej reprezentowane na konferencjach MFCS wraz z wyliczeniem nazwisk specjalistów wygłaszających zaproszone referaty. W nawiasach podajemy miasto, w którym pracuje uczony, i rok lub lata udziału w konferencji.
 
Semantyka języków programowania
                Dziedzina ta obejmuje problemy związane z określeniem znaczenia programów w sposób niezależny od komputera i kompilatora. Ma to olbrzymie znaczenie praktyczne jako standard służący do zatwierdzania (bądź odrzucania) przedstawianych przez wykonawcę implementacji języka programowania. Wyniki w tej dziedzinie prezentowali m. in. A. Blikle (Warszawa 1972), A. Mazurkiewicz (Warszawa 1972), J. de Bakker (Amsterdam 1974, 1979), M. Nivat (Paryż 1972), W. P. de Roever (Leiden 1974), B. Trachtenbrot (Nowosybirsk 1975, 1979), B. D. Dömölki (Budapeszt 1973), P. Mosses (Aarhus 1974), K. Apt (Rotterdam 1976), A. P. Jerszow (Nowosybirsk 1977), B. Courcelle (Bordeaux 1978) i G. Longo (Piza 1984).
 
Programowanie w Logice
                Któż nie słyszał o Prologu zrealizowanym przez A. Colmerauera z Marsylii? Zanim powstał Prolog pomysł programowania w języku logiki pierwszego rzędu został przedstawiony na pierwszej konferencji MFCS przez R. Kowalskiego (Edynburg). Powtórnie R. Kowalski wystąpił w Gdańsku w roku 1976.
 
Logiki programów
                Zadania logik programów są rozległe i polegają na dostarczaniu narzędzi logicznych do wnioskowania o własnościach programów, tworzeniu aksjomatycznych definicji języków programowania, rozwijaniu i badaniu specyfikacji oprogramowania algorytmów i struktur danych. Konferencje MFCS gromadziły wielu badaczy tej dziedziny; należą do nich E. Engeler (Zurich 1972, 1977), V. Pratt (Boston 1979), R. Parikh (Boston 1978), P. van Emde Boas (Amsterdam 1977), H. Rasiowa (Warszawa 1972, 1973), A. Salwicki (Warszawa 1972), J. Tiuryn (Warszawa 1986) i J. Bergstra (Amsterdam 1980).
 
Teoria języków formalnych i teoria automatów
                Teorie te, wcześniejsze od pierwszego komputera, są wciąż ważnym źródłem wielu problemów. Znajdują nowe zastosowania praktyczne i, co ciekawe, bardzo zyskały wraz z pojawieniem się problematyki złożonościowej. Konferencje MFCS cieszyły się bytnością takich mówców, jak A. Salomaa (Turku 1975, 1979), M. Nivat (Paryż 1972, 1973, 1979), J. Brzozowski (Waterloo 1974), L. Budach (Berlin 1976), P. Starke (Berlin 1976), S. Eilenberg (Nowy Jork 1981), D. Perrin (Paryż 1984), G. Hotz (Saarbrücken 1973), J. Gruska (Bratysława 1973), F. Gecseg (Szeged 1973, 1977), S. Ginsburg (Los Angeles 1973, 1977), J. Barzding (Ryga 1973), S. Blum (Yorktown Heights 1974), J. Berstel (Paryż 1974), J. F. Perrot (Paryż 1975), C. Elgot (Yorktown Heights 1977), J. J. Levy (Paryż 1979) i D. Wood (Hamilton 1979).
 
Złożoność obliczeniowa
                Złożoność obliczeniowa jest obecnie najmodniejszą dziedziną informatyki teoretycznej. Jest rozwijana złożoność obliczeniowa zarówno tzw. abstrakcyjna, jak i konkretna. W złożoności abstrakcyjnej bada się klasy złożoności i matematyczne pojęcia obliczenia. W złożoności konkretnej są poszukiwane nowe szybsze algorytmy oraz dokonuje się oceny kosztu problemu. Konferencje MFCS zgromadziły niemal wszystkich, którzy coś znaczą w tej dziedzinie. Są to L. Valiant (Edynburg 1977, 1981), A. Mayer (Boston 1985), R. Karp (Berkeley 1977), C. Schnorr (Dortmund 1977), J. Hartmanis (Ithaca 1973, 1979), J. Hopcroft (Itaca 1986), B. Monien (Paderborn, 1988), H. Sudborough (Dallas 1977, 1988), H. Woźniakowski (Warszawa 1977, 1988), G. Wechsung (Jena 1977), G. Ausiello (Rzym 1977), K. Melhorn (Saarbrücken 1979), P. Young (Purdue 1981), L. Czaczijan (Kijów 1981), J. Reif (Durham 1988) i J. Munro (Waterloo 1986).
 
Obliczenia współbieżne
Zagadnienia współbieżności były przedmiotem wielu zaproszonych referatów. Ponadto konferencje MFCS przyczyniły się w dużym stopniu do rozpowszechnienia tematyki sieci Petriego. Swoje koncepcje współbieżności przedstawiało wielu wybitnych badaczy: R. Milner (Edynburg 1978), W. Brauer (Hamburg 1976), J. Winkowski (Warszawa 1972), A. Mazurkiewicz (Warszawa 1975, 1984), W. Kotow (Nowosybirsk 1978), E. W. Dijkstra (Eindhoven 1978), C. Petri (Bonn 1975, 1978) i H. Genrich (Bonn 1976).
 
Abstrakcyjne typy danych i specyfikacja algebraiczna
                Prace w tej dziedzinie są dobrze znane uczestnikom spotkań MFCS dzięki referatom J. Thatchera (Yorktown Heights 1972), W. Wulfa (Carnegie Mellon 1980), E. Wagnera (Yorktown Heights 1976), M. Broya (Passau 1986), H. Eriga (Berlin 1986) i M. Wirsinga (Passau 1988).
 
Podstawy teorii baz danych
                Tematykę baz danych poruszali W. Lipski (Warszawa 1977) i J. Rissanen (Turku 1978). Jakkolwiek nie była ona często prezentowana na konferencjach MFCS, niemniej w wykładach W. Lipskiego znalazły się problemy do dziś otwarte i podstawowe dla teorii baz danych z niepełną informacją.
 
Metodologia programowania
                Ten dział informatyki, bardzo ważny dla działalności praktycznej, był prezentowany wielokrotnie m. in. przez twórców tej dyscypliny: E. Dijkstrę (Eindhoven 1976, 1978), O. J. Dahla (Oslo 1974), A. P. Jerszowa (Nowosybirsk 1977) i D. Bjørnera (Lyngby 1978).
 
Zasady finansowania konferencji MFCS
 
                Są to konferencje samo finansujące się, to znaczy koszt organizacji jest pokrywany z tzw. wpisowego wpłacanego przez uczestników. Dla cudzoziemców z drugiego obszaru płatniczego wpisowe wynosi z reguły kilkadziesiąt dolarów USA, natomiast dla pozostałych uczestników — równowartość tej kwoty w walucie kraju, w którym konferencja się odbywa (ma się rozumieć po kursie oficjalnym). Ze składek tych opłaca się koszt wynajęcia sal wykładowych, koszty sprawozdań, materiałów informacyjnych itp. Koszty wyżywienia, zakwaterowania i transportu pokrywają uczestnicy sami, niezależnie od wpisowego. Zdarza się, że organizatorzy konferencji znajdują w swych rodzimych instytucjach jakieś skromne dofinansowanie. Pozwala to wówczas przygotować spotkanie towarzyskie i/lub jakąś imprezę kulturalną.
 
Znaczenie konferencji MFCS dla informatyki polskiej
 
                Warto podkreślić, że sympozja MFCS przyczyniły się do podjęcia w Polsce badań w kilku nowych (ówcześnie) działach informatyki teoretycznej. Należy tu wymienić złożoność obliczeniową, abstrakcyjne typy danych, teorię obliczeń współbieżnych i teorię sieci Petriego. Wielokrotnie referaty przedstawiane przez polskich naukowców znajdowały szeroki oddźwięk. Należy tutaj przede wszystkim wspomnieć prace zmarłego przedwcześnie W. Lipskiego o bazach danych z niepełną informacją, które są cytowane do dziś, a tematyka przez niego zapoczątkowana jest dalej uprawiana. Wydaje się nam, że do polskiego wkładu w spotkania MFCS należy ponadto zaliczyć prace rozwijające algebraiczną semantykę języków programowania, analityczną złożoność obliczeniową, logikę algorytmiczną, semantyki obliczeń współbieżnych i abstrakcyjne typy danych.
 
Czego spodziewamy się po konferencji MFCS’89?
 
                Mamy nadzieje, że młodzi informatycy będą mieli okazję poznać sławnych kolegów z zagranicy, uzyskać informację o najnowszych badaniach i przedstawić się podczas spotkań nieformalnych. Sądzimy także, iż konferencja stanie się miejscem, w którym polskie środowisko informatyczne zaprezentuje się szerzej, nie tylko wynikami w teorii. Wykładowcami zaproszonymi na tę konferencję są: B. Courcelle (Francja, Bordeaux), D. Harel (Izrael, Rehovot), J. Hartmanis (USA, Ithaca), A. Mazurkiewicz (Warszawa), K. Mehlhorn (RFN), E. Olderog (RFN, Kilonia) i B. Trachtenbrot (Izrael, Tel Aviv). Są to informatycy reprezentujący podstawowe działy MFCS, znani ze swych osiągnięć naukowych w tych dziedzinach. Miejmy nadzieję, że nic nie stanie na przeszkodzie i będziemy mieli przyjemność wysłuchać ich referatów. Konferencji będzie towarzyszyć ekspozycja książek Springera z serii “Lecture Notes in Computer Science”. Zachęcamy do zgłaszania nowych pomysłów i do uczestnictwa w konferencji.
Komitet Organizacyjny Konferencji MFCS’89
 
Archiwum PTI Ewa Łukasik ( elukasik@cs.put.poznan.pl) Grzegorz Przybył ( grzegorz.przybyl@wp.pl ) www.pti.org.pl Kontakt PTI ( pti@pti.org.pl )
Tutorial


Tutorial

Wyszukiwanie

Całość
tylko prodialog
tylko biuletyny
tylko konferencje
tylko multimedia
tylko sprawozdania
tylko uchwały
tylko zawody
tylko zjazdy
pozostałe treści

Rodzaj przeszukiwania
Słowa kluczowe
Pełen tekst

pelen zakres dat
ograniczony zakres
od:

do:




Kontakty

Instytut Informatyki

Polskie Towarzystwo Informatyczne

Nasz Skrzynka Pocztowa

+ - D A