Referat Zarządu Głównego na II Walny Zjazd Delegatów PTI
Struktura Towarzystwa
Od chwili powstania w maju 1981 roku aż po dzień dzisiejszy nasze Towarzystwo rozwija się bardzo żywo. Krzepną istniejące struktury i powstają nowe, rożnie pozycja PTI w środowisku, donioślejszy jest nasz głos w sprawach dotyczących polskiej informatyki.
W chwili przygotowywania tego referatu PTI liczyło 1323 członków nadzwyczajnych oraz 202 członków wspierających. wart przypomnieć, że w Zjeździe Założycielskim w dniu 22 maja 1981 roku wzięło udział 94 członków założycieli, natomiast w dniu I Walnego Zjazdu było nas 418. Od ostatniego zjazdu ubyło 110 członków; w tej liczbie 107 osób skreślono z powodu nieopłacenia składek.
W naszym Towarzystwie istnieją już dwa oddziały: Oddział Dolnośląski z siedzibą we Wrocławiu oraz Oddział Małopolski i siedzibą w Krakowie. Ponadto działa 13 kół terenowych i 15 sekcji. (w dniu I Walnego Zjazdu mieliśmy 3 koła terenowe i 8 Sekcji.)
Realizacja głównych celów Towarzystwa
Ogólne cele Towarzystwa są określone szczegółowo w Statucie. W skrócie, sprowadzają się one do inicjowania, prowadzenia oraz popierania wszelkich działań zmierzających do rozwoju informatyki w Polsce, a także do reprezentowania interesów członków Towarzystwa. Cele krótko– i średnioterminowe sformułowano w uchwałach zjazdowych i Zarządu Głównego. Zgodnie z tymi uchwałami, zwłaszcza zaś z dwiema uchwałami podjętymi na poprzednim Zjeździe, PTI prowadziło lub prowadzi następujące działania zmierzające do realizacji tych celów.
I. Szkolenie prowadzone w sekcjach
Miejscem spotkań, wymiany doświadczeń i dyskusji zawodowych stały się sekcje. W ich pracach biorą udział zarówno członkowie Towarzystwa, jak i osoby spoza PTI. W ostatnich trzech latach nastąpił znaczny rozwój tej formy działalności. W wielu sekcjach prowadzono systematyczne szkolenia specjalistyczne obejmujące tematykę mało znaną w Polsce. Jednocześnie ze środków PTI finansowano nieodpłatne rozpowszechnianie dla celów własnych niedostępnej w kraju literatury naukowej. I inicjatywy sekcji zorganizowano wiele szkół i konferencji naukowych.
II. Organizowanie szkół poświęconych przeglądowi współczesnych kierunków rozwoju informatyki
Imprezą bardzo popularną stały się coroczne Szkoły jesienne PTI. Spotkały się one z dużym uznaniem środowiska Dotychczas odbyły się trzy takie szkoły; wzięło w nich udział około 600 osób.
III. Organizowanie szkół i konferencji poświęconych wybranym aspektom informatyki
Wielką popularnością cieszą się także specjalistyczne szkoły i konferencje. Odbyło się 10 takich imprez, w których wzięło udział około 850 osób. O tematyce tych szkół i konferencji decydującą bieżące potrzeby środowiska i plany pracy sekcji.
IV. Organizowanie odczytów i seminariów
Odczyty są organizowane głównie przez koła, a seminaria — przez sekcje. Są to podstawowe formy wymiany informacji pomiędzy różnymi środowiskami. Spełniają one również ważną funkcję integrującą.
V. Organizowanie konkursów
Instytucją z tradycją stał się już coroczny konkurs PTI na najlepsze prace magisterskie z informatyki, organizowany przez Oddział Dolnośląski. Nagradzane prace są pracami bardzo dobrymi, jakich nie powstydziliby się absolwenci najlepszych uczelni na świecie. Z tego możemy się cieszyć. Brak natomiast zainteresowania konkursem ze strony Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz potencjalnych pracodawców.
Drugim konkursem organizowanym przez PTI jest Konkurs, im. Jerzego Trybulskiego na najlepszą pracę z zakresu zastosowań informatyki w gospodarce narodowej. Konkurs będzie powtarzany co trzy lata, a jego wyniki ogłaszane na zjazdach.
VI. Wydawanie Biuletynu PTI
Dla Biuletynu PTI, ukazującego się drukiem od październiku 1982, ustępującemu Zarządowi udało się uzyskać Międzynarodowy Znormalizowany Numer Wydawnictw Ciągłych (ISSN). dzięki czemu nasz biuletyn stał się formalnym czasopismem. Dalszy rozwój Biuletynu PTI zależy od decyzji Zjazdu co do utrzymania lub zwiększenia kosztów prenumeraty; najważniejszą jednak sprawą jest dopływ materiałów z poszczególnych jednostek organizacyjnych Towarzystwa. W okresie sprawozdawczym nie był on zbyt obfity! Ustępujący Zarząd uważa też, że znacznie większa liczba członków Towarzystwa powinna prenumerować biuletyn, który może i powinien stać się żywym forum wymiany myśli oraz pismem propagującym stanowisko profesjonalnych informatyków. W ubiegłych latach zostały stworzone podwaliny wartościowego pisma — od rzeczywistego zainteresowania członków PTI zależy wykorzystanie istniejących możliwości.
VII.Opiniowanie planów rozwoju informatyki
Realizując statutowe prawo i obowiązek wyrażania stanowiska wobec najważniejszych problemów informatyki w Polsce, Zarząd Główny opracował następujące dokumenty:
— “Stanowisko ZG PTI w sprawie założeń polityki państwa w zakresie informatyki” (19 maja 1984), przekazane działającemu wówczas Sekretariatowi Komitetu Informatyki;
— “Stanowisko dotyczące postanowienia Prezydium Rządu z 5 listopada 1984 w sprawie elektronizacji gospodarki” (15 listopada 1984), przekazane Prezesowi Rady Ministrów;
— “List do Komitetu Organizacyjnego Kongresu Nauki Polskiej” (20 czerwca 1985), wysłany do adresatów, a także opublikowany w prasie (m. in. w Przeglądzie Technicznym);
Zarząd Główny zaaprobował też “Stanowisko Prezydium ZG PTI w sprawie wprowadzenia elementów informatyki do szkolnictwa średniego i podstawowego” (18 kwietnia 1984). Ogłoszono je w Biuletynie PTI i prasie.
Prezydium Zarządu Głównego zaopiniowało “Program Rozwoju Systemów i Urządzeń Informatyki w latach 1987–1990” opracowany przez Urząd Postępu Naukowo–Technicznego i Wdrożeń (10 lutego 1987).
Ponadto przyczyniliśmy się do uporządkowania zasad indywidualnego importu sprzętu komputerowego, a w szczególności do zniesienia zarówno zakazu przywozu mikrokomputerów, jak i opłat celnych.
VIII.Wkład w dzieło nauczania młodzieży w zakresie informatyki
Działalność PTI w tej sprawie była wielokierunkowa. Wyraziliśmy publicznie stanowisko na temat wprowadzania informatyki do szkół, opublikowane w Biuletynie PTI nr 7–8, 1985, a także w Polityce, Przeglądzie Technicznym i Wiadomościach Matematycznych. Sformułowaliśmy również nasze stanowisko w sprawie komputera szkolnego, określając minimalne wymagania techniczne i funkcjonalne, jakie powinien on spełniać. (Wymagania te spełnia mikrokomputer Elwro 800 Junior, zalecany przez Ministerstwo Oświaty i Wychowania.) Przedstawiciel PTI, zaproszony do Doradczego Zespołu Ministra Oświaty i Wychowania ds. Informatyki, bierze udział w pracach zespołu od początku jego istnienia. Grupa specjalistów powołana przez Towarzystwo opracowała projekt programu uzupełniającego przedmiotu nauczania w liceach ogólnokształcących i szkołach zawodowych pt. “Elementy informatyki”, którego zasadnicze tezy zostały uwzględnione w ostatecznej wersji programu przyjętego przez resort oświaty. Program ten był opublikowany w Biuletynie PTI nr 11, 1985 oraz czasopiśmie Matematyka w szkole. Inny zespół utworzony przez PTI przygotował “Program powszechnej edukacji informatycznej”, który posłużył Ministerstwu Oświaty i Wychowania, Ministerstwu Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Urzędowi ds. Młodzieży do opracowania wspólnego programu rozwoju nauczania informatyki.
Udzieliliśmy wszechstronnej pomocy powstającej Ogólnopolskiej Fundacji Edukacji Komputerowej. Jesteśmy jej członkami–założycielami, byliśmy pierwszą i przez kilka miesięcy jedyną osobą prawną, która wyłożyła rzeczywiste pieniądze na działalność fundacji; korzystała ona też z naszego konta bankowego. Tak więc czynem wsparliśmy tę piękną inicjatywę. Wyrażamy nadzieję, że duch społecznego zaangażowania będzie towarzyszył fundacji przez długie lata. Fundacja rzetelnie realizująca swe założenia ideowe może liczyć na nasze gorące poparcie.
Troska o dobro polskiej młodzieży i dzieci stale towarzyszy działaniom naszego Towarzystwa i nie ogranicza się do samych tylko spraw informatycznych. Szlachetna praca sekcji zajmującej się zastosowaniami komputerów dla dzieci niepełnosprawnych ma na pewno tyleż motywacji informatycznych, co po prostu humanitarnych.
W przekonaniu, że studenckie koła informatyki odgrywają pozytywną rolę w rozbudzaniu dodatkowych zainteresowań naukowych i że sprzyjają szybszemu wdrożeniu studentów do nawyków samodzielnej pracy, Zarząd Główny popierał działalność tych kół, udzielając finansowego wsparcia corocznym ich konferencjom–zjazdom naukowym.
IX. Udostępnianie mikrokomputerów szkołom
Zdając sobie w pełni sprawę z dużego znaczenia wprowadzania komputerów do szkół, PTI poświęciło tej sprawie wiele uwagi. W początkowych fazach narastającego zainteresowania informatyką szkolną zakupiliśmy komputery i urządzenia peryferyjne (monitory ekranowe, magnetofony) dla 9 kółek zainteresowań dla młodzieży szkolnej w Gdańsku, Gliwicach, Katowicach, Krakowie, Poznaniu, Szczecinie, Warszawie i Wrocławiu, wydatkując na ten cel ogółem około 4,5 mln złotych.
Ponieważ nie dysponowaliśmy funduszami na zakup sprzętu, który uważamy za nadający się do prowadzenia zajęć lekcyjnych, kupowane dla szkół mikrokomputery przeznaczyliśmy wyłącznie dla kółek zainteresowań, do działalności z natury rzeczy amatorskiej.
X. Opracowanie i zatwierdzenie zasad nadawania stopni specjalizacyjnych z informatyki
Mimo oporu ze strony różnych środowisk zainteresowanych utrzymaniem niejasnej sytuacji formalnej zawodu informatyka, udało się Zarządowi Głównemu zrealizować postulat poprzedniego Zjazdu i doprowadzić do przyznania Towarzystwu prawa nadawania stopni specjalizacyjnych z informatyki. Orzeczenie w tej sprawie zostało wydane przez Biuro Prawne Urzędu Rady Ministrów z dnia 18 marca 1986, bezzwłocznie też powołano Komisję Stowarzyszeniową, działającą zgodnie z postanowieniami uchwały nr 66 Rady Ministrów z dnia 6 czerwca 1983 (Monitor Polski nr 24. poz. 131).
XI. Współpraca z zagranicą
W programie II i III Szkoły Jesiennej PTI wystąpili dwaj wykładowcy zagraniczni będący obaj wybitnymi specjalistami w dziedzinie formalnych metod inżynierii oprogramowania.
Współpraca międzynarodowa rozwija się również w sekcjach (Sekcji formalnych metod inżynierii oprogramowania, Sekcji — Klubie użytkowników systemów komputerowych ICL, Sekcji języków informacyjno–logicznych, Sekcji modelowania i oceny działania systemów komputerowych). Polega ona głównie na zapraszaniu zagranicznych specjalistów do wygłaszania referatów oraz uczestnictwie członków niektórych sekcji w konferencjach i seminariach zagranicznych.
Zarząd Główny PTI wystosował zaproszenie do przewodniczącego Grupy Roboczej WG 2.2 IFIP (Formal Description of Programming Concepts) w sprawie zorganizowania w Polsce posiedzenia grupy w roku 1988. Zaproszenie zostało przyjęte. Umożliwi to wzięcie udziału w posiedzeniu stosunkowo dużej liczbie obserwatorów z Polski.
Utrzymuje się wymianę biuletynów pomiędzy Towarzystwem a British Computer Society.
Działalność badawczo–szkoleniowa
Wiele wymienionych form działalności, takich jak prowadzenie sekcji, organizowanie szkół i konferencji, konkursów, a także udostępnianie mikrokomputerów szkołom itp.; wymaga ponoszenia często niebagatelnych kosztów. Ponieważ PTI nie przyjmuje żadnych dotacji z wewnątrz, a wpływy ze składek członkowskich są oczywiście niewielkie, począwszy od roku 1983 jest prowadzona przewidziana statutem działalność badawczo–szkoleniowa o charakterze usługowym. Typowe wykonywane prace to różnego rodzaju ekspertyzy, np. dotyczące wprowadzenia zastosowań informatyki w przedsiębiorstwach, opracowywanie pakietów programów, uruchamianie systemów oprogramowania oraz szkolenie ich użytkowników, prowadzenie zamówionych kursów i wykładów itp.
Od chwili uruchomienia działalność badawczo–szkoleniowa cieszy się stale rosnącym zainteresowaniem odbiorców, o czym świadczą liczby zawieranych umów. I tak w roku 1983 (tj. w pierwszym roku działalności) zawarto 105 umów, w których wykonaniu wzięło udział 391 osób; w roku 1984 zawarto 225 umów, w których realizacji uczestniczyło 1435 osób; w roku 1985 zawarto 487 umów, w których wykonaniu wzięło udział 2200 osób; w roku 1986 w realizacji 501 umów uczestniczyło 3800 osób. Około 30% wykonawców umów stanowili członkowie PTI. Zgodnie z przyjętą zasadą nasi członkowie mają pierwszeństwo jako wykonawcy umów i tylko oni mogą być kierownikami zespołów realizujących umowy.
Należy podkreślić, że prowadzenie działalności badawczo szkoleniowej nie tylko pozwala na uzyskanie przez Towarzystwo niezbędnych środków do rozwijania wymienionych wcześniej form działalności, lecz także przyczynia się do rozwoju informatyki i jej zastosowań w Polsce. Podejmuje się przedsięwzięcia ważne z gospodarczego lub społecznego punktu widzenia oraz umożliwia wielu informatykom znalezienie zatrudnienia przy wykonywaniu prac satysfakcjonujących ich ambicje zawodowe.
Jak już powiedziano, środki uzyskane w wyniku prowadzenia działalności badawczo–szkoleniowej są przeznaczone na finansowanie innych rodzajów działalności Towarzystwa. Dla przykładu, w roku 1986 wydano
2622 952,— zł na finansowanie działalności sekcji;
903 388,— zł na finansowanie działalności kół;
3848 500,— zł na zakup 31 mikrokomputerów ZX Spectrum i 7 magnetofonów udostępnionych następnie szkołom;
1160 405,— zł na organizowanie konkursów;
250 000,— zł na Ogólnopolską Fundację Edukacji Komputerowej;
484 941,— zł na dofinansowanie Biuletynu PTI.
Ze względu na duże znaczenie działalności badawczo–szkoleniowej dla Towarzystwa, Zarząd Główny poświęcał jej wiele uwagi, analizując i precyzując kryteria jej prowadzenia. Ustępujący Zarząd uważa, że Zjazd powinien wyrazić opinię w sprawie form i zakresu tej działalności.
Administracja Towarzystwa
Sprawne działanie naszego Towarzystwa wymaga administracji dobrze zorganizowanej, wyposażonej w odpowiednie środki techniczne. Od roku 1985 dysponujemy nowym i wygodniejszym niż poprzedni lokalem, a w roku 1986 zakupiliśmy mikrokomputer typu IBM PC/XT. Doczekaliśmy się również profesjonalnego zespołu w Sekretariacie.
