Narzędzia

(Nie obowiązują na zaliczeniu.)

Informacje o pamięci

free

Zużycie pamięci i pliku swap.

-b wyświetl w B
-k wyświetl w KB
-m wyświetl w MB
-g wyświetl w GB
-t wyświetl podsumowanie
-o pomiń informacje o buforowaniu
Przykłady:
  • free -m
  • free -got
du

Użycie dysku - wykorzystanie dysku przez pliki i katalogi (disk usage)

-a, --all pliki i katalogi (domyślnie tylko katalogi)
-c, --total wylicz sumę
-h, --human-readable
 rozmiary w łatwych do odczytania jednostkach (domyślnie w bajtach)
Przykłady:
  • du -ah
  • du -ch DIR1 DIR2
df

Użycie dysku - wolna przestrzeń na dysku (disk free)

--total wylicz sumę
-h, --human-readable
 rozmiary w łatwych do odczytania jednostkach
-T, --print-type
 wypisz plik systemu plików
Przykłady:
  • df -T
  • df -h .

Archiwizacja i kompresja

gzip

Kompresja plików (GNU zip)

--fast, --best poziom kompresji
-r, --recursive
 rekursywnie kompresuj zawartość katalogów
-l, --list wyświetl informacje o archiwum
-d, --decompress, --uncompress
 rozpakuj archiwum
-c, --stdout, --to-stdout
 wynik operacji na wyjście standardowe zamiast do pliku
Przykłady:
  • gzip plik - utworzy archiwum plik.gz (usunie oryginał)

  • gzip -d plik.gz albo gunzip plik.gz -

    rozpakuje plik.gz jako plik (usunie oryginał)

  • gzip -c plik > plik.gz

  • gzip -r katalog

tar

Łączenie plików i archiwizacja

-f, --file=ARCHIVE
 użyj pliku ARCHIVE do operacji
-c, --create utwórz achiwum
-t, --list wypisz listę plików w archiwum
-x, --extract, --get
 rozpakuj (oddziel) zawartość archiwum
-z, --gzip, --gunzip, --ungzip
 skompresuj archiwum za pomocą gzip
-v, --verbose wyświetl informacje o procesie
Przykłady:
  • tar -cf archiwum.tar katalog - połącz zawartość katalogu jako plik
  • tar -cf archiwum.tar katalog && gzip archiwum.tar
  • tar -czf archiwum.tar.gz katalog - j/w
  • tar -xzf archiwum.tar.gz
  • tar -xvzf archiwum.tar.gz

Komunikacja

write

Pisanie po cudzym terminalu...

Przykłady:
  • write inf66677
  • write `whoami` `tty`
mesg

Kontrola pisania po własnym terminalu.

Przykłady:
  • mesg y
  • mesg n
talk

Terminalowa rozmowa.

Przykłady:
  • talk inf66677
wall
Ogłoszenie.

Zdalne wykonywanie poleceń

ssh

Zdalne wykonywanie poleceń (secure shell)

ssh inf66677@sirius.cs.put.poznan.pl
Loguje się do shell'a zdalnie.
ssh inf66677@polluks.cs.put.poznan.pl "ls -la"
Wywołuje polecenie zdalnie.
ssh inf66677@polluks.cs.put.poznan.pl -Y
Przekierowanie informacji z systemu graficznego X11.
scp

Zdalne kopiowanie plików (secure copy)

scp plik_lokalny inf66677@sirius.cs.put.poznan.pl:katalog_zdalny

scp inf66677@sirius.cs.put.poznan.pl:katalog_zdalny/plik_zdalny plik_lokalny

scp -r inf66677@sirius.cs.put.poznan.pl:katalog_zdalny katalog_lokalny

hostname

Nazwa komputera w sieci

-d, --domain domena
-i, --ip-address
 adres IP
-f, --fqdn, --long
 pełna nazwa domenowa (Fully Qualified Domain Name)

Drukowanie

lpr
Drukowanie plików.
lpq
Kolejka zadań drukarki.
lprm
Usuwanie zadań drukarki.

Administracja

sudo

Przyjęcie uprawnień administracynych na czas wykonania polecenia.

-s uruchom interpreter użytkownika wskazany w zmiennej SHELL
-s COMMAND uruchom polecenie za pomocą powłoki użytkownika
-u USER uruchom polecenie jako użytkonik USER

sudo whoami

sudo vim /etc/resolv.conf

sudo -s

visudo
Uprawnienie użytkowników do uruchamiania komend za pomocą sudo.

Zarządzanie sesjami terminala

screen

Zarządca ekranów (terminali).

C-a c
utwórz ekran (create)
C-a A
nazwij ekran
C-a C-a
przełącz ekran
C-a n, C-a p
kolejny, poprzedni ekran
C-a 0, C-a 1, ..., C-a 9
przełącz na ekran 0-9
C-a "
wybierz ekran z listy
C-d
odłącz się od sesji (detach) ... lub zamknąć terminal
screen -r
otwórz zarządcę i ponownie podłącz się do poprzedniej sesji (reattach)
C-a ?
pomoc

Po wyłączeniu wszystkich uruchomionych programów screen zakończy działanie.

Tryb graficzny

$DISPLAY
Zmienna zawierająca informacje o aktualnie używanym urządzeniu.
/etc/init.d/x11-common restart
Uruchomienie ponownie serwera X (odpowiedzialnego za grafikę).
xrandr
Ustawienia monitorów.